پلاكت عروق كرنري

- شماره 103 ، سال 9 ، آبان/1388 (663 کیلو بایت )
نویسنده: مهندس سرور بهبهاني، مهندس فاطمه ياوري، مهندس محمد كريمي مريدانيپست الکترونیکی:

قلب يك نوار و چند پيام
نشانه هاي بيماري قلب و عروق سيگنال ها حرف دل آدم ها را مي زنند
بيماري‌هاي قلب و عروق از شايع ترين بيماري هاي قرن حاضر محسوب شده و نارسايي قلبي بزرگ ترين عامل مرگ و مير در جوامع صنعتي و نيمه صنعتي به حساب ميآيد. به دليل اهميت موضوع، ابزارها و روش‌هاي مختلفي براي بررسي نحوه عملكرد قلب در پزشكي نوين ابداع شده كه از جمله آن‌ها مي‌توان به ثبت و آناليز فعاليت الكتريكي قلب، الكتروكارديوگرافي(Electrocardiography) بررسي رفتار و تصويربرداري از آناتومي قلب با امواج فراصوت، تصويربرداري از قلب به روش هاي مقطع‌نگاري محاسبه شده(Computerized Tomography (CT)) ، تصويربرداري تشديد مغناطيسي (Magnetic Resonance Imaging (MRI))، رگ نگاري (Angiography) به كمك تصويربرداري اشعه Xو... اشاره كرد. هدف تمام اين روش‌ها به دست آوردن انواع مختلف و مكمل اطلاعات ساختاريStructural)( و عملكردي(Functional) از قلب است، به نحوي كه به كمك آن‌ها پزشك متخصص نه تنها توانايي تشخيص نوع بيماري قلبي را داشته باشد، بلكه بتواند بروز نارسايي قلبي احتمالي در آينده را نيز پيش بيني و از آن جلوگيري كند.
يكي از معمول ترين عوامل سكته قلبي (Myocardial Infarction)، كم‌خوني قلبي است كه در اثر گرفتن عروق تغذيه كننده قلب (Coronary Arteries) پديد ميآيد. از نظر كـلـيـنـيـكـي، گرفتن اين عروق عامل بيماري آنژين (Angina) صدري است. هر دو اين عوامل در طول زمان منجر به سكته قلبي مي شوند. هنگامي كه عروق تغذيه كننده قلب تنگ و مسدود مي‌شوند، عضله قلب، قادر به تامين خون خود نيست، در نتيجه ميزان اكسيژن عضله قلب براي رفع نيازهاي سوخت و ساز (Metabolism) كافي نبوده و كم خوني عضله قلب ظاهر مي شود. پس از چند دقيقه از شروع كم خوني قلب، سلول‌هاي عضله قلب از اكسيژن و گلوكز مورد نياز محروم مي‌شوند. بنابراين، سلول‌ها سوخت و ساز خود را به صورت بي هوازي انجام داده و اين امر سبب توليد اسيد لاكتيك به عنوان يك محصول زائد مي‌شود. تجمع اسيد لاكتيك سبب تحريك گيرنده هاي درد شده و درد آنژين صدري ظاهر مي شود. البته درد آنژين صدري گذرا است و تنها 3 تا 5 دقيقه طول مي‌كشد. اگر جريان خون دوباره برقرار شود، هيچ آسيب دائمي براي عضله قلب اتفاق نمي‌افتد.مهم ترين علامت آنژين صدري، درد سينه است. درد آنژيني به صورت فشردگي و له‌شدگي در قفسه سينه بيان مي‌شود و داراي شدت خفيف تا متوسط است. مدت درد كوتاه بوده (كمتر از 5 دقيقه) و با تجويز نيتروگليسيرين و استراحت كاهش مي يابد. آنژين صدري انواع مختلفي دارد، از آن جمله مي توان بـه آنـژيـن پـايدار، آنژين ناپايدار، آنژين واريانت (Variant) ، آنــژيــن شـبــانــه، آنــژيـن دكـوبـيـتـوس (Decubitus) ، آنـژيـن مـقـاوم بـه درمان و آنژين پــس از سـكـتـه اشـاره كـرد. در ايـن بـيـن آنـژيـن صـدري پـايـدار و نـاپـايـدار اهـمـيـت كـلـيـنـيـكي بيشتري دارند.
كم خوني قلبيكـم خـونـي قـلـبـي ضايعه خفيفي است كه در حالات تنگي يا نارسايي عروق خون رسان قلب بـه عـلـت ضـخيم شدن عروق كرونر يا گرفتگي (Spasm) عـضـلـه قـلب به وجود ميآيد و باعث كاهش جريان خون مي شود. در اشتقاق‌هايي كه كــم خــونــي ثـبــت مــي شـود، مـوج Tبـه وضـوح مـعـكــوس مــي شــود. در ايــن اشـتـقـاق‌هـا قـطـعـه ST Segment(ST) نيز سقوط پيدا مي كند. علت ايـــن اســـت كـــه حـــركـــت مـــوج قــطــبـــي‌كــنــنــده (Depolarization) ، از لايـه هـاي داخـل قـلـب به بـيــرون، بــه عـلــت كــم خــونــي، بــا تـاخـيـر انـجـام مي‌گيرد. بنابراين اولين نقطه قطبي شده با اولين نـقـطــه رپــلاريــزاسـيــون (Repolarization) يـكــي مي‌شود. اين در حالي است كه در حالت عادي، اولـيـن نـقـطـه رپـلاريـزاسيون همان آخرين نقطه قطبي شده قبلي است. به همين علت در حالت كم خوني عضله قلب، قطعه ST و موج T مخالف با موج R خواهند بود.
آنژين صدري پايدارآنـژيـن صـدري پـايـدار، درد يـا ناراحتي قفسه سينه است كه به صورت قابل پيش بيني پس از شـدت مـشـخصي از فعاليت يا اضطراب شروع مـي شـود.در اين بيماري به علت فعاليت، فشار خون و ضربان قلب و در نتيجه نياز به اكسيژن بالا مي رود و درد ظاهر مي شود. همچنين با مصرف نيترات ها و استراحت، درد تخفيف مي يابد.
آنژين صدري ناپايدارآنژين صدري ناپايدار كه به آن آنژين پيش از سكته نيز گفته مي شود، به صورت اوليه يا ثانويه (به دنبال آنژين پايدار) است. در اين حالت، درد يا ناراحتي قفسه سينه پس از شدت هاي غير قابل پيش بيني از فعاليت يا اضطراب روي مي‌دهد، به طـوري كـه مـمـكـن است در حين استراحت نيز روي دهد. حملات آنژين ناپايدار در طول زمان از نـظـر تعداد، مدت و شدت درد رو به افزايش مي‌گذارد، بدين صورت كه شدت آن نسبت به نــوع پــايـدار شـديـدتـر، مـدت بـيـشـتـر (حـدود 20 دقيقه) و از نظر دفعات حمله معمولا در عرض هفته دو بار ايجاد مي شود. اين نوع آنژين صدري بـسيار خطرناك بوده، به طوري‌كه در سال اول 18% موارد و در سال دوم 25% موارد دچار مرگ و مير مي‌شوند. بنابراين بايد اين بيمار به سرعت در بخش (Coronary Care Unit (CCU)) تحت مراقبت ويژه قرار گيرند (احتمال سكته قلبي در 3 تا 18 ماه آينده.)
علل ايجاد بيماري شريان‌هاي كرونرفـاكـتـورهـاي ريـسك(عوامل خطرساز) براي ابتلا به بيماري قلبي به دو دسته تقسيم مي‌شوند:1-عــوامـلـي كـه مـي‌تـوانـيـم بـراي تـغـيـيـر آن‌هـا اقدامي انجام دهيم(عوامل قابل اصلاح.)2- عـوامـلـي كـه نـمـي‌تـوانـيم براي تغيير آن‌ها كاري انجام دهيم(عوامل غير قابل اصلاح.)افـــرادي كـــه دچــار بـيـمــاري كــرونــري قـلــب هـسـتـنـد،‌‌‌ ‌داراي عـلايـم يـكـسان نيستند. ‌برخي دچار آنژين و برخي دچار سكته قلبي مي‌شوند. درصد كمي از افراد ممكن است بدون اينكه قبلا دچـار عـلايـم هـشـداردهـنده باشند‌،‌ به نارسايي قلبي دچار شوند.
عوامل خطرزاي قابل اصلاح بيماري شريان‌هاي كرونر سيگار كشيدن، بالا رفتن كلسترول، بالا بودن فـشـــار خـــون، مـــرض قــنــد، چــاقــي، اسـتــرس و فـشـــارهـــاي عــصــبــي، عــدم تـحــرك، ســن بــالا، جـنـس مـذكـر و سـابـقـه فـامـيـلـي . بـا افزايش سن، احــتــمـــال ابــتـــلا بـــه بـيـمــاري هــاي عــروق كــرونــر(Coronary Artery Disease (CAD)) افــــزايــــش مـي‌يابد و در هر سني شيوع آن در مردان بيشتر اسـت. ايـن بـيـمـاري به طور متوسط در زنان، ده سال ديرتر از مردان ديده مي‌شود و اين مساله تا حـــد زيـــادي مـــربـــوط بــه هــورمــون‌هــاي زنــانــه (اسـتـروژن) اسـت. سـابـقـه خـانـوادگـي‌، تـصـلـب شــرايـيــن زودرس(مــردان قـبـل از 55 سـالـگـي و خانم‌ها قبل از 65 سالگي)، باعث سختي ديواره رگ‌ها در افراد مي¬‌شود‌، كه مي‌تواند ناشي از عوامل محيطي (مثل عادات تغذيه‌اي، سيگاركشيدن ) و استعداد ارثي به بيماري باشد.
عوامل خطرزاي غيرقابل اصلاح بيماري شريان‌هاي كرونر1)عوامل ارثي و ژنتيكي مانند بالا بودن ارثي كلسترول خون،2) جنسيت(مردان بيشتر از زنان به بيماري كرونري قلب مبتلا مي‌شوند)، 3)سن.
تغييرات الكتروكارديوگرام در بيماري كم خوني عضله قلبهـرگـز تـشخيص بيماري عروقي قلب با الكتروكارديوگرافي كافي نيست و علائم باليني بيمار تكميل‌كننده تشخيص هستند. بيماراني هستند كه سكته قلبي مي‌كنند حال آنـكـه در الـكـتـروكـارديـوگـرام آن‌هـا عـلامـتـي ديـده نـمـي شـود. در واقع اگر علامتي در الكتروكارديوگرام وجود داشته باشد، تاييد تشخيص باليني سكته قلبي است. يكي از تغييرات خيلي واضح در عضله قلبي كه كم خوني آن هنوز به سكته قلبي منجر نشده است، انحراف قطعه ST و معكوس شدن موج Tدر اشتقاق‌هايي است كه در زير آن‌ها كم خوني وجود دارد. در شكل 1، موقعيت نقاط و قطعات مهم در تشخيص كم خوني قلبي به وسيله سيگنال الكتروكارديوگرام نشان داده شده است. منظور از نقطه J، محل برخورد انتهاي موج Sبا خط مبنا است. قطعه STعبارت است از: فاصله‌اي ك ه در بر گيرنده انتهاي موج S(نقطه J) و ابتداي موج Tاست. نقطه 80Jعبارت است از دامنه قطعه ST(ميزان انحراف قطعه ST) پس از ms‌80 از ظاهر شدن نقطه J. به نقطه 80J، نقطه 80 STنيز گفته مي شود. شيب ST، شيب خطي است كه نقطه Jرا به نقطه 80 Jمتصل مي‌كند.

انواع سكته قلبي سكته قلبي حاد قدامي( Acute Anterior M.I)مـنـظـور از حـاد، تـازه و اخير است. در اين حالت، شاخه نزولي عروق تغذيه‌كننده، قـسمت قدامي قلب را خونرساني نمي‌كند. در الـكـتــروكــارديــوگــرام، مــوج Q آسـيــب ديـده در اشـتـقــاق‌هــاي 3V و 4V وجــود خـواهـد داشـت. ضمناً قطعه STصعود خواهد كرد (شكل 2.)

سكته قلبي قداميمشخصات مانند سكته قلبي حاد قدامي است بــا ايــن تـفـاوت كـه بـه عـلـت حـاد نـبـودن، قـطـعـه STصعود نخواهد داشت. سكته قلبي حاد تحتاني (.Acute Inferior M.I)در الـكـتــــــروكـــــارديـــــوگـــــرام، Q بـــيـــمـــــار در اشتقاق‌هاي 2D، 3Dو aVF ديده مي‌شود. ضمنا قطعه ST صعود خواهد داشت (شكل 3.)

سكته قلبي تحتانيمـشـخـصـات همانند سكته قلبي حاد تحتاني است، باشد با اين تفاوت كه به علت حاد نبودن، قطعه ST صعود نخواهد داشت (شكل4.)


سكته قلبي حاد ديواره ‌اي ( .Acue Anteroseptal M.I )در الـكـتــروكــارديـوگـرام، Q ‌آسـيـب ديـده در اشتقاق‌هاي 1V و 2V ديده مي‌شود . ضمناً قطعه ST صعود خواهد داشت.
سكته قلبي ديواره ‌ايمشخصات همانند سكته قلبي حاد ديواره اي است، با اين تفاوت كه به علت حاد نبودن، قطعه ST صعود نخواهد داشت (شكل 5.)
سكته قلبي ديواره جانبي ( . Lateral M.I )در ايـــن حـــالــت، شــاخــه چــرخـشــي شــريــان تغذيه‌كننده چپ، كه بخش جانبي قلب را خون رســـــانـــــي مـــــي‌كــنــــد، مــســــدود مــــي شــــود. در الـكـتـروكـارديـوگـرام، Qبـيـمـار در اشـتـقـاق¬‌هاي 1Dو aVLديده مي شود.
سكته قلبي حاد خلفي(.Acute Posterior M.I) در ايـن حـالـت، شـريـان تـغـذيـه كـنـنـده راست قلب، بخش خلفي بطن چپ قلب را خونرساني نـمــي كـنــد. شــريــان تـغــذيــه كـنـنــده راســت گـره سينوسي دهليزي، گره دهليزي بطني و دسته هيس را نيز تغذيه مي‌كند. بنابراين سكته قـلـبـي حـاد خـلفي مي‌تواند بي‌نظمي‌هاي خطرناكي را در الكتروكارديوگرام به دنبال داشته باشد. در الكتروكارديوگرام، علاوه بر R بلند در اشتقاق‌هاي 1Vو 2V، سقوط قطعه ST ‌نيز به وجود مي آيد (شكل6.)
سكته قلبي خلفيمشخصات مانند سكته قلبي حاد خلفي است با اين تفاوت كه به علت حاد نبودن، قطعه ST صعود نخواهد داشت.
سكته قلبي دروني ‌در اين سكته موج T و قطعه ST هميشه معكوس و پايين است.
استخراج سيگنال تغييرپذيري نرخ قلب((Heart Rate Variability )HRV)نرخ قلبي سيگنالي غيرايستا است و تغييرات آن مي تواند نشانه اي از بيماري فعلي يا قريب الوقوع قلب باشد. اين نشانه ها مي‌توانند در تمام زمان ها يا فقط در زمان‌هاي خاصي از روز به صورت تصادفي ظاهر شوند.تـغـيـيـرپـذيـري نـرخ قـلـب انـدازه‌گـيـري غير تهاجمي تنظيم خودمختار سيستم قلبي عروقي (Cardiovascular) را نشان مي‌دهد. اين سيگنال نمايش‌دهنده نحوه اثر متقابل بـخـش‌هـاي سـمـپاتيك و پاراسمپاتيك سيستم عصبي خودمختار است. معمول ترين روش خطي آناليز سيگنال تغيير پذيري نرخ قلب، آناليز طيفي (Spectral analysis) اين سـيـگـنـال اسـت. تـحـلـيـل‌هـاي فـركـانـسي امكان جداسازي سيگنال‌هاي پاراسمپاتيك (فـركـانـس بـالا) و سـمـپـاتـيـك (فـركـانـس پـايـيـن) را ايـجـاد مـي‌كند. روش تحليل طيفي مرسوم ترين روش تحليل سيگنال‌هاي HRV است. مولفه‌هاي فركانس پايين طيف بيشتر به فعاليت سيستم عصبي سمپاتيك و مولفه هاي فركانس بالاي طيف به سيستم عـصـبــي پــاراسـمـپــاتـيــك مــربـوط هـسـتـنـد. تـوان طـيـف بـانـد فـركـانـس بـالاي سـيـگـنـال Hz(‌5/0 تـا 15/0:HF) انـعكاسي از فعاليت واگ است. توان باند فركانس پايين سيگنال Hz(‌15/0 تــا 04/0:)LF بــه كـنـتــرل گـيـرنـده هـاي فـشـار (Baroreceptors) مـربـوط بـوده و انعكاسي از فعاليت واگ و سيستم سمپاتيك در آن نمايان است. توان باند فركانس خيلي پايين Hz(‌04/0 تا 0033/0:VLF) مرتبط با مكانيزم هاي تنظيم دما و عروق است.منظور از تغييرپذيري نرخ قلب، رشته زماني است كه از محاسبه فواصل بين هر دو مـوج Rمتوالي در يك سيگنال الكتروكارديوگرام به دست ميآيد. امروزه بسياري از دستگاه ها، اندازه‌گيري تغييرپذيري نرخ قلب را به صورت خودكار انجام مي‌دهند و مـحـقـقـان از آن بـه عـنـوان مـعـيـاري سـودمند در تحقيقات و مطالعات كلينيكي استفاده مي‌كنند.از آنجا كه مجموعه QRS فعاليت الكتريكي قـلـب را در طي انقباض بطني منعكس مي‌كند، شـكـل مـوج و زمـان وقـوع آن اطـلاعـات زيادي درباره وضعيت قلب به دست مي‌دهد. اين موج بـراي تـشـخـيص خودكار ضربان قلب به عنوان نقطه شروع به كار مي رود. تشخيص مجموعه QRS مـشـكـل اسـت، نـه تـنـهـا بـه دلـيـل تـغـيـيرات فيزيولوژيك مجموعه QRS، بلكه به خاطر انواع نويز كه مي توانند در سيگنال الكتروكارديوگرام تداخل ايجاد كنند. منابع نويز شامل نويز ناشي از لرزش ماهيچه‌ها، اغتشاش(Artifacts) ناشي از حركت الكترود، تداخل برق شهر، اعوجاج خط زمينه و موج‌هاي Tبا خواص فركانس بالا مشابه موج‌هاي QRS ‌است. يكي از مهم ترين و قابل اعـتـمـادتـريـن آشـكـارسـازهـاي مـجـموعه QRS، الـگــوريـتـم پـن و تـامـپـكـيـنـز(Pan & Tompkins) است كه بر مبناي اطلاعات شيب، دامنه و پهناي موج QRSو به صورت تطبيقي، آشكارسازي را انجام مي دهد.
آنژيوگرافي كرونرياسـتـانـدارد طـلايي در كارديولوژي به منظور تـشـخـيــص شــدت حـمـلــه و فـعــالـيــت قـلـبـي در آنـــژيـــوگـــرافـــي كـــرونـــري مـشــاهــده مــي شــود. آنـژيـوگـرافـي از دو كـلـمـه آنـژيـو بـه مـعني رگ و گرافي به معني نمايش است. در طول انجام اين روش يـك كـاتـتـر بـه داخل بدن (اندام وابسته به استخوان لگن خاصره) بيمار وارد مي شود و در نـاحـيـه آنـاتـومـيك قلب حركت مي كند(به طور مثال حفره قلب سمت چپ، حفره قلب سمت راست يا شريان هاي كرونري.) البته امكان دارد در برخي مواقع از شريان هاي مچ دست و آرنج نيز استفاده شود.ورود كاتتر به داخل شريان با توجه به شرايط بـيـمــار و بـرخـي شـرايـط ويـژه بـه چـنـديـن روش صورت مي گيرد اين روش ها شامل:1- ورود كاتتر از طريق شريان فمورال (femoral artery )2- ورود كاتتر از طريق شريان براكيال (brachial artery)3- ورود كاتتر از طريق شريان آگزيلاري (axillary artery)4- ورود كاتتر از طريق آئورت شكميعامل كنتراست توسط كاتتر تزريق شده و در همان زمان يك رشته از تصوير هاياشعه x ‌ثبت مي شود (6-3 ثانيه.) تجهيزات يك سيستم آنژيوگرافي شامل تخت بيمار آنژيوگرافي (Catheterization table) ، قوس هاي Cشكل كه بازوهاي Cشكل (C-arms) ناميده مي شود، نگه دارنده هاي سقفي، انژكتور اتوماتيك مواد حاجب است. اشعه هاي x از قسمت بالايي دستگاه سي آرم به سمت ناحيه هدف تابانده مي شود و گـيـرنـده هـايـي در ‌قـسـمـت پـايـيـن دستگاه سي آرم وجود دارد كه اين پرتوها را جذب مي‌كنند‌.‌پس از اين فرايند، تصويري واضح و دقيق از رگ و قسمت هاي مختلف آن بر روي عكس يا فيلم ظاهر مي شود.
نيازهاي اساسي در آنژيوگرافي ( BASIC REQUIREMENTS ) 1- ارائه تصاوير پركيفيت بر روي كليشه راديوگرافي2- توانايي راديوگرافي به صورت سريال روي فيلم حتي تحت زاويه3- ارائه تصاوير به صورت (Real Time ) با دقت بسيار بالا و امكان پردازش تصوير پس از دريافت4- تابش زاويه اي (Angled Projection)5- براي آنژيوگرافي مغزي (Cerebral) و شكمي ( Abdominal ) تكنيك‌هايي مانند : cine fluorography ,Magnification Radiography Radiography , Stereoscopic Radiography , Stereoscopic magnification،‌ تكنيك هاي اختصاصي محسوب مي‌شوند .6- ابزار ثبت آثار حياتي و توانايي برنامه ريزي كردن انژكتور اتوماتيك و سيستم كنترل ژنراتور اشعه ايكس با آثار حياتي .7- ژنراتور مناسب ، توان مناسب ، ثبات فاكتورهاي راديوگرافي ، تشعشع كنترل شده و پر كيفيت .8- عدم نياز به حركت دادن بيمار9- توانايي عملكرد به عنوان يك تشخيص اورژانس10- فضاي مناسب براي كار پزشك و دستياران در هنگام عبور كاتتر در عروق بيمار11- اطمينان از عدم تابش غير برنامه ريزي شده پرتوي x12- قابل استريل بودن دستگاه ،‌لوازم و ...13- ايمني كامل در مقابل شوك الكتريكي14- دز كمتر اشعه15- سـهـــــولـــــت عـــمـــــل بـــــا كـــــاتـــتـــــر قـــلــبــــي (Cardiac Catheterization) امـــروزه بـــه عـنــوان معمول‌ترين گزينه تلقي شده و اطلاعاتي از قبيل فـشـارخـون درون عـروقـي ،‌الكتروكارديوگرام، oxygen saturation ‌، Carbon dioxide saturation و غـيـره بـه راحـتـي از طريق كاتتر ارسال شده به درون عـروق ، بـه صـورت ديـنـامـيك ( زنده ) در محل ضايعه به دقت قابل مشاهده خواهد بود .بـنـابـرايـن مي توان گفت اطلاعات مربوط به فرم ، وضعيت و چگونگي ،‌محل و نوع ضايعه تـشـخـيـص را مـمكن و اقدام بعدي را بلافاصله مشخص مي‌كند.سـي تـي اسـكـن كـه از تـجـهـيزات اختصاصي قلب محسوب نمي شود ،‌در بسياري از موارد به عــنـــوان تـشـخـيــص ســريــع اولـيــه مــي تــوانــد بــه كـارگـرفـتـه شـود ، ولـي در مورد ضايعات بسيار كـوچـك ، تـشـخـيـص قـابـل اعـتمادي را تضمين نمي‌كند . در ضمن به علت زمان نسبتاً زياد بين اسـكـــن و بـــازســـازي تــصـــاويـــر نـمــي تــوانــد در بررسي‌هاي قلبي به كار آيد . تشديد مغناطيسي (MR) اخيراً با كمك نرم افزارهاي بسيار پيچيده توانسته است جاي خود را در اين عرصه باز كند و امروزه MR Angiography گزينه اي صحيح به عنوان جايگزين تلقي مي شود .آنـــــــژيـــــــوگـــــــرافـــــــي يــــكـــــــي از روش هـــــــاي تـصـويـربـرداري تـشـخـيـصـي بـا اسـتـفاده از اشعه ايكس است. در حال حاضر بااستفاده از ام آر آي و سـي تـي اسـكـن نـيـز امكان آنژيوگرافي وجود دارد. ولـي در آنـژيوگرافي عروقي بيشتر از لوله بـاريـكـي كـه اصـطـلاحـا كـاتـتـر نـام دارد اسـتـفـاده مي‌شود.در ايــن روش بــا شـكــاف دادن نـاحـيـه اي كـه سـرخـرگ در زيـر آن واقـع شده است آنژيوكت وارد سـرخـرگ شده و كاتتر به منطقه مورد نظر هــدايــت مــي شــود و سـپــس كــاتـتــر بـه انـژكـتـور اتـومـاتـيـك مـتـصل شده و ماده حاجب به داخل رگ تزريق و تصويربرداري انجام مي گيرد .آنــژيــوگــرافــي بــراي بــررســي عــروق كـلـيــه ، اندام‌ها‌، مغز ، قلب ، ريه و دستگاه گوارش به كار مي رود. ايـن روش تـصـويربرداري براي بيماري‌هاي زير كاربرد دارد :تـصـلـــب شـــرائــيـــن ، آنـــوريــســـم ، صـــدمـــات عــروقــي‌،بــراي بــررســي عــروق كــرونــر ، بـراي بـررسـي عـروقـي كه خون رساني به تومور را به عهده دارند و احيانا مسدود كردن اين عروق به منظور از بين بردن تومور و بالاخره براي بررسي خونريزي‌هاي داخلي.
انواع مختلف آنژيوگرافي ‌آنژيوگرافي كرنري (Coronary Angiography)آنژيوگرافي مغزي (Cerebral Angiography)آنژيوگرافي محيطي (از دست يا پا ) ( Peripheral Angiography )آنژيوگرافي احشايي ( Visceral Angiography)آنژيوگرافي ريوي (Pulmonary Angiography)آنژيوگرافي لنفاوي (lumph Angiography)پرتو نگاري بطني قلب از طرف راست (Right heart ventriculography)پرتو نگاري بطني قلب از طرف چپ ( Left heart ventriculography)آنژيوگرافي آئورت (Aortography)آنژيوگرافي شبكيه‌اي (Retinal Angiography)آنژيوگرافي تشديد مغناطيسي (Magnetic Resonance Angiography)
آنژيوگرافي به روش پرتو نگاري مقطعي كامپيوتريامروزه روش تكامل يافته تر آنژيوگرافي همراه با درمان موضعي تحت عنوان آنژيوپلاستي صورت مــي گـيــرد. ايـن روش در سـرخـرگ‌هـايـي كـه دچـار گرفتگي يا انسداد هستند انجام مي‌شود و با عنوان Percotaneous Transluminal Angioplasty (P.T.A) بـراي اولين بار در سال 1964 توسط دوتر انجام گــرفـت . ايـن روش در درمـان بـيـمـاري تـصـلـب شــرايـيــن كــاربـرد بـسـيـار گـسـتـرده اي دارد و در مقايسه با عمل جراحي از مزاياي متعدد از جمله درد بسيار كم ، كاهش خطر مرگ ومير و اقتصادي بــودن بــرخــوردار اســت. روش PTAنـه تـنـهـا در درمــان بـيـمــاري‌هــاي شــريــانــي بــه ويـژه تـنـگـي و انسدادها بلكه در درمان سرخرگ هاي كوچك قلب نيز كاربرد گسترده‌اي دارد . همچنين امروزه آزمون آنژيوگرافي ريه نيز به طور گسترده اي در بخش‌هاي آنژيوگرافي انجام مي گيرد.
سي تي آنژيوگرافيسي تي اسكن يك معاينه ويژه است كه جزئياتي از تصاوير درون بدن فرد را نشان مي‌دهد. اما در سي تي اسكن آنژيوگرافي تصاويري از قلب و ‌شريان هاي كرونري ‌به دست مي آيد. بنابراين توسط اين تكنيك مي توان شريان هاي تنگ و باريك اطراف قلب را ‌مشاهده كرد. اين تكنيك به صورت غير تهاجمي بوده، سريع و بدون درد است. براي انجام اين تكنيك فرد روي تخت مخصوصي دراز كشيده و ليدهاي ECG به منظور همزمان سازي تصاوير اسكن با ضربان قلب روي قفسه فرد قرار داده مي شوند. سپس مي توان اسكنر را براي گرفتن عكس در يك نقطه ويژه از ضربان قلب شخص تريگر كرد. كه باعث به دست آمدن تصاوير با كيفيت بالا از قلب مي شود. با تزريق ماده حاحب در وريد بازوي شخص كنتراست تصاوير افزايش خواهد يافت. اين ماده حاجب از طريق وريد ها وارد قلب شده و باعث برجسته (high light) شدن تصاوير قلب مي شود. اين ماده حاجب بي ضرر بوده و پس از مدتي از سيستم ادراري دفع مي شود.ماده حاجب يد دار بوده و براي بيماراني كه به مواد يد دار حساسيت دارند مي توان از گاز دي اكسيد كربن استفاده كرد.اگر فرد تپش قلب زيادي داشته باشد امكان گرفتن تصوير واضح بسيار مشكل خواهد بود.بنابراين اين نوع افراد ابتدا دارو مصرف كرده تا ضربان قلب به حالت نرمال برسد سپس فرد را تحت اين تكنيك تصوير برداري قرار مي‌دهند. همچنين خانم هاي باردار نبايد تحت اين تكنيك تصوير برداري قرار گيرند.
مصورسازي ECG روشي جديد براي تشخيص گرفتگي عروق كرونر در اين روش به مصور سازي فعاليت الكتريكي قلب بر پايه اشتقاق هاي استاندارد ECG ‌پـرداخته مي شود و سعي مي شود تا با استفاده از تصاوير به دست آمده مقايسه بهتري بين سيگنال فرد بيمار و نرمال انجام شود.نمونه‌هاي مورد آناليز در اين روش شامل سيگنال‌هاي نرمال و بيمار(گرفتگي عروق كرونر) هستند. در مرحله اول نياز به پردازش سيگنال‌هاي الكتروكارديوگرام ثبت شده است. پيش از آغاز مراحل پردازش بايد اطمينان حاصل شود كه سيگنال تا حد امكان فاقد نويز است. براي افزايش دقت در حذف نويز ابتدا از يك فيلتر ناچ براي حذف نويز ناشي از برق شهر و سپس از حذف نويز با استفاده از تبديل ويولت استفاده كرديم كه اين روش داراي كارايي بسيار بالا در حذف نويز از سيگنال قلبي از خود نشان داد. از آنجا كه سـيـگـنـال قـلـبي رفتاري استاتيك دارد و ويژگي‌هاي آن در طول زمان تفاوت چنداني نـدارند، براي پردازش اين سيگنال يك پريود از سيگنال‌هاي 12 ليدي به عنوان نمونه براي استخراج ويژگي مورد آناليز قرار گرفت. در ايــن روش يــك تـصــويــر دو بـعـدي و يـك گراف سه بعدي براي نمايش تصاوير 12 اشتقاق ECG ‌تعريف شده است. تصوير دو بعدي شامل يك محور زماني كه حوزه زماني سيگنال قلبي را بيان مي كند و يك محور مكاني كه موقيعت زاويه فـاز لـيـدهـاي بـازويـي(جـانبي) و سينه اي را بيان مي‌‌كند داده هاي سيگنال هاي الكتريكي توزيع شده بين ليدهاي قراردادي رابط را مي تواند به وسـيـلـه روش درون يـابي تخمين دامنه سيگنال قلبي و ويژگي هاي استخراج شده از سيگنال كه بـا اسـتـفـاده از الـگـوريتم هاي مختلف استخراج ويژگي به دست آمده اند، بر طبق جدول نگاشت داده بـه رنـگ كـه بـه صـورت تـعريف شده است نمايش داده مي شود و دو تصوير ECG، شامل تصوير حاصل از اشتقاق هاي جانبي و سينه اي سيگنال قلبي 12 ليدي است. در تصويري كه به وسيله اشتقاق هاي سينه اي به دست آمده است سيگنال هاي قلبي به صورت رشته اي در حوزه مكان چيده شده اند .البته ترتيب قرارگيري آن ها در جاي خود شرح داده خواهد شد. در تصويري كه به وسيله اشتقاق‌هاي جانبي بــه دسـت مـي آيـد، سـيـگـنـال‌هـاي اشـتـقـاق‌هـاي جـــانــبـــي (aVL,I,aVR,II,aVF,III) بــه صــورت رشته‌اي و به ترتيب مرتب شده اند و با زاويه 30 درجـه نـسـبـت بـه ديـگـري قـرار دارنـد.بـه منظور انــتــخـــاب نــحـــوه چــيـــدن و مـــرتـــب كــردن ايــن اشتقاق‌ها آزمايشات زيادي صورت گرفت.براي نمايش گراف سه بعدي 12 ليد ( اشتقاق ECG)، سه محور زماني ، مكاني و داده نياز است كـه مـحـور زمـانـي هـمـانـطور كه گفته شد بيانگر حـــوزه زمــان سـيـگـنــال قـلـبــي و مـحــور مـكــانــي مـوقـعـيـت لـيـدهـا را بيان مي كند. محور داده نيز بيانگر ويژگي هاي مختلفي است كه از سيگنال قـلبي به وسيله الگوريتم هاي استخراج ويژگي مختلف به دست آمده است. 6 ليد براي نمايش تصوير اشتقاق هاي سينه اي و 6 ليد از 12 ليد ديگر به منظور نمايش تصوير حاصل از اشتقاق هاي جانبي استفاده مي شوند . داده هايي كه از سيگنال قلبي استخراج مي شوند به طور مجازي بيانگر رنگ هاي رنگين كمان است. تصوير دو بعدي و گراف سه بعدي براي دو شخص نرمال و داراي بيماري ايسكمي قلبي با استفاده از 12 ليد ECGبه دسـت مـي آيد. اين روش بيان كردن سيگنال به وسيله تصوير علاوه بر نمايش 12 ليد سيگنال ECG، به پزشكان اين امكان را مي‌دهد كه بتوانند بيماري قلبي را بهتر و صحيح تـر از روي تـصـاويـر بـه دسـت آمـده تـشـخـيـص دهـند.به منظور نمايش 12 ليد ECG كه ماكزيمم قابليت تشخيص را داشته باشد روش هاي مختلفي پيشنهاد شده است . عمده ترين روش هاي نمايش ECG، تصوير كردن بردارها (Vectorcardiogram (VCG)) و نگاشت پتانيسل سطح بدن(Body Surface Potential Map)(BSPM) است . هر دو اين روش ها مي توانند ديدي واضح تر به پزشكان به منظور درك بهتر فعاليت الكتريكي قلب دهند . در اين روش مي توان گفت كه به نوعي از تكنيك BSPM ‌خاص براي نمايش سه بعدي 12 ليد ECG ‌استفاده شده است.در تكنيك BSPM ‌معمولا از تعداد الكترودهاي زيـاد (500-100الـكـترود) استفاده مي شود در حالي كه در اين روش تنها از 12 الكترود استاندارد ECGبا كاربردي خاص استفاده شده است.يك سيستم سه بعدي مستطيلي شكل متناسب (همگون) و يك جدول نگاشت دامنه بـه رنـگ بـراي تـرسيم گراف سه بعدي استفاده شده است. همانطور كه ذكر شد براي نمايش گراف سه بعدي از 12 ليد ( اشتقاقECG )، سه محور زماني ، مكاني و دامنه نياز است كه محور زماني بيانگر حوزه زمان سيگنال قلبي و محور مكاني بيانگر موقعيت ليدها در صفحات افقي و جلويي از بدن است. محور دامنه نيز بيانگر ولتاژ سيگنال قلبي است 6 ليد براي نمايش صفحه افقي و 6 ليد از 12 ليد ديگر به منظور نمايش صفحه جلويي اسـتفاده مي شوند . ولتاژ سيگنال قلبي نيز بيانگر رنگ هاي رنگين كمان است . براي انتقال نقاط بين ليدهاي همسايه از چندين تكنيك درون يابي استفاده شده است كه اين كار باعث هموار شدن گراف سه بعدي مي شود . گراف سه بعدي براي دو شخص نرمال و داراي بيماري ايسكمي قلبي با استفاده از 12 ليد ECGقابل نمايش است. اين روش نمايش سه بعدي علاوه بر نمايش 12 ليد سيگنال ECG، به پزشكان اين امكان را مي‌دهد كـه بـتـوانـنـد بـيـمـاري قـلبي را بهتر و صحيح تر از روي گراف سه بعدي به دست آمده تشخيص دهند.بـراي ايـجـاد تـمـايـز ويـژگـي‌هـاي اسـتـخراج شده از سيگنال و ديدي بهتر از تصاوير حــاصــل، از طـيــف هــاي مـخـتـلــف رنـگ(روش رنگين كماني) استفاده مي‌شود. طيف رنگ آبي متناظر با كوچكترين و طيف رنگ قرمز متناظر با بزرگترين عدد در نظر گرفته مي‌شود. استخراج ويـژگـي از سـيگنال قلبي با داده‌هاي متفاوت به يـــك مــجــمـــوعـــه انــتــخــاب شــده از رنــگ‌هــاي مـشـخـص نـگـاشته مي شود . اين رنگ‌ها شامل سفيد ، قرمز، نارنجي ، زرد ، آبي ، ارغواني و سياه كــه سـطــوح مـخـتـلـف داده را از مـنـفـي تـا مـثـبـت پــوشــش مــي دهـنــد هـسـتـنــد . بـنــابـرايـن طـول و مـوقـعـيت سيگنال از موج P، كمپلكس QRSو موج هاي Sو Tبه آساني در تصوير دو بعدي و گـراف سـه بـعـدي كـه بـيـانـگر تصاوير حاصل از اشـتـقــاق هــاي سـيـنــه‌اي و جــانـبــي اســت قــابــل مشاهده است . سـيـگـنــــال هــــاي الــكــتـــريــكـــي تـــوزيـــع شـــده بين‌ليدهاي قراردادي رابط را مي توان به وسيله تـكـنـيـــك درون يـــابـــي تــخــمـيــن زد . ايــن روش درون‌يابي داراي 2 مزيت عمده است : 1) نياز به جايگزيني الكترودهاي اضافي بين لـيـدهـاي قـراردادي رابـط نـيـسـت و2) سازگار با سيستم 12 ليد ECG رايج است.بــراي نـمــايــش تـصــاويـر حـاصـل از سـيـگـنـال الكتروكارديوگرام ابتدا سيگنال هاي 12 ليدي را به دو گروه 6 تايي كه شامل اشتقاق هاي سينه اي و جانبي هستند تقسيم كرديم.شكل a()7 شش ليد سينه اي سيگنال ECGشخص نرمال را نشان مي دهد.شكل b()7 تصوير دو بعدي و گراف سه بـعــدي از شـش اشـتـقـاق سـيـنـه اي را كـه تـوسـط ويـژگـي دامـنـه سـيـگـنـال به دست آمده است نشان مي دهد.در تصوير دو بعدي محور عمودي موقعيت ليدها را نشان مي دهد كه عدد صفر متناظر با ليد 1 Vو عدد پنج به منزله قرار گيري ليد 6 Vخواهد بود.همانطور كه از تصوير دوبعدي شكل b() 7مشخص است موج Pبه وسيله يك برآمدگي زرد رنگ مشخص شده است كه ليدهاي1 Vتا 6 Vكشيده شده است.موج Rنيز به صورت تپه قرمز رنگ مشخص شده است كه دامنه آن در ليدهاي 3 Vتا 6 Vبيشتر از دو ليد ديگر است. موج Sنيز به صورت دره آبي رنگ مشخص شده است كه اين دره همانطور كه در تصوير مشخص است تنها در اشتقاق هاي 1 Vو 2 Vبا شدت بيشتري وجود دارد. با توجه به تصوير واضح است كه كمپلكس QRSداراي پهنايي نبوده و به صورت باريك است. قسمت STنيز كه بين انتهاي QRSو ابتداي موج Tاست و در سيگنال نرمال روي خط زمينه قرار دارد همانطور كه در تصوير نيز مشخص است دچار انحرافي نشده است.برآمدگي و فرورفتگي اندك قسمت STاز خط زمينه باعث مي شود ناحيه بين انتهاي QRSو ابتداي موج Tدچار تغيير رنگ نسبت به حالت نرمال شود. اين روش را مي‌توان براي سيگنال بيمار نيز به كار برد و تغييرات موجود در سيگنال فرد را توسط تصوير واضح تر مشخص كرد. با استفاده از اين روش مي توان ناحيه اي از قلب را كه دچار گرفتگي عـروق كـرونـر شـده اسـت تـشـخـيـص داد و نـيـاز بـه روش هـاي تـهـاجـمـي (آنـژيـوگـرافـي، آنژيوپلاستي و ... ) به منظور تشخيص گرفتگي عروق كرونر را كاهش داد.بلوك دياگرام كلي روش شرح داده شده به صورت شكل 8 نشان داده شده است.
تشخيص محل و وسعت انفاركتوس ماهيچه قلبيمـطالعه ويژگي هاي الكتروكارديوگرام (ECG) با استفاده از اطلاعات كمكي از ثبت پتانسيل سطح بدن توسط چند ليد به منظور پيش بيني وسعت انفاركتوس ماهيچه قلبي به عنوان يكي از بحث هاي چالش انگيز در كارديولوژي مطرح است.پـتـانـسـيـل و نـگـاشـت QT ‌از مـيـان مـراحـل كـليدي دو مورد آموزش و دو مورد تست تـشـخـيـص سـيـكـل بطني مورد مطالعه قرار گرفت. تشخيص كلينيكي ECG ‌توسط سه كارديولوژيست فراهم شد. محور QRSدر مورد اول آموزش به صورت غيرنرمال بودند. قطعه STدر مورد اول آموزش و مورد دوم تست داراي برآمدگي بودند. محور موج Tدر مورد دوم آموزش و مورد اول تست به صورت غير طبيعي مشاهده شدند. محور موج Tبا محور QRS در مورد اول آموزش متفاوت بودند. همه كارديولوژيست ها معتقد بودند كه به ترتيب در مورد اول و دوم آموزش انفاركتوس Anterior ‌و inferior ‌مشاهده مي شود در حـالـي كـه در هـر دو مـورد تـسـت تـغـيـيـرات را بـه صـورت نـرمـال گـزارش كردند. اگرچه نگاشت‌ها شامل نشانه هاي غيرنرمال در موارد تست هستند.الكتروكارديوگرام 12ليدي به عنوان يك ابزار كلينيكي استاندارد به منظور تشخيص بيماري قلبي به شمار مي رود و مي تواند اطلاعات كلي در مورد محل و وسعت انفاركتوس ماهيچه قلبي فراهم كند. به طور مثال دپلاريزاسيون زود هنگام (موج Q) و رپلاريزاسيون زود هنگام (قطعه ST) غيرنرمال به ترتيب انفاركتوس ماهيچه قلبي حاد و مزمن هستند. افـزايـش وضوح رزولوشن مكاني و اطلاعات جزئي بيشتر درباره انفاركتوس ماهيچه قلبي را مي توان به وسيله سيستم هاي پتانسيل سطح بدن توسط چند الكترود به دست آورد.داده ها از 4 بيمار كه شامل 352 ليد پتانسيل سطح بدن (مشتق شده از 120الكترود) و 12 ليد ECGاست فراهم شده بودند. براي دو بيمار كه شامل مجموعه آموزش بودند، محل و وسـعـت انـفـاركـتـوس بـا اسـتـفـاده از سـيـسـتـم طـبـقه بندي 17قسمتي تهيه شد و نگاشت دامـنـــه‌هـــاي پــتـــانــســيــل سـطــح بــدن از مـيــان مــراحــل كـلـيــدي سـيـكــل بـطـنــي تـهـيــه شــد. دپلاريزاسيون(QRS)، رپلاريزاسيون( قسمت STو موج T) و فاصله رپلاريزاسيون QT() به طور اتوماتيك محاسبه شد. ساخت نگاشت ها توسط نگاشت سه بعدي انجام گرفت. تـشـخـيـص كـلـينيكي 12 ليد ECG ‌و 120 ليد ثبت پـتـانـسـيـل سـطـح بدن توسط سه كارديولوژيست مورد بررسي قرار گرفت.بــه مـنـظــور تـشـخـيـص وسـعـت و مـحـل وقـوع انـفـــاركــتــوس مــاهـيـچــه قـلـبــي بــراي دو بـيـمــار از مـجـمـوعـه تـسـت كـه نـاشناخته بودند، نگاشت و مـحـاسـبـات كلينيكي براي اين بيماران با بيماران مجموعه آموزش مورد مقايسه قرار گرفت.شكل 9 و 10 به ترتيب نگاشت QRS، T ‌را براي 4 بيمار نشان مي دهد. در هر شكل جلوي قفسه سـيـنـه در سـمـت چـپ و پـشـت در سـمت راست تـصـويـر نـشـان داده شده است و هر كدام به طور مـسـتـقـل مـقـيـاس شـده انـد.پـتـانـسيل ها برحسب ميكرو ولت و طول بر حسب ميلي ثانيه است.
منابع[1] اطـلـس الـكتروكارديوگرافي، چاپ سوم، تــالـيــف دكـتــر مـنـوچـهـر قـارونـي، انـتـشـارات 17 شهريور (1370.)[2] خـوانـدن الـكتروكارديوگرام، تاليف دكتر ديل دوبين، انتشارات رودكي (1372.)[3] شـرح و تـفـسـيـر آسان الكتروكارديو گرام ECG(نوارقلب)،ترجمه و تاليف دكتر كيانوش شـعـبـانـي عـضـو انـجـمـن قـلب آمريكا،انتشارات شهر آب (1383.)[4] مــحــمـــد كـــريــمـــي مــريــدانــي، پــايــان نــامــه كـــــارشـــنـــــاســــي ارشــــد مــهــنــــدســــي پــــزشــكــــي، بيوالكتريك، دانشكده مهندسي پزشكي دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات،سال1387.[5]P Zarychta, Body Surface Potential Mapping for Detection of Myocardial Infarct Sites, Computers in Cardiology 2007;34:181?184
[6] پـــزشــكــان بــدون مــرز،آشـنــايــي بــا انــواع آنژيوگرافي و آنژيوگرافي كرونري

استنت ؛ پژوهش‌ها و يافته‌هاهيچ رگي بسته نمي‌ماند
قلب بي‌وقفه در حال پمپ كردن خون به داخل رگ‌ها است تا بتواند اكسيژن موجود در خون را به تمام سلول‌هاي بدن برساند. همان‌طور كه تمام سلول‌هاي بدن اكسيژن و مواد غذايي لازم براي حيات را از طريق عروق خوني دريافت مي‌كنند، قلب هم از طريق رگ‌هاي كرونر كه در سطح و داخل ماهيچه قلب قرار دارند، تغذيه مي‌شود.سخت‌شدگي جدار داخلي عروق كرونر يا آترواسكلروز، سبب ايجاد اختلال در خون‌رساني مي‌شود. آترواسكلروز از دوران كودكي آغاز مي‌شود و در ميانسالي و سالمندي به تنگي و باريك شدگي قطر داخلي رگ‌ها مي‌انجامد كه در نتيجه، دسترسي قلب به مواد غذايي و اكسيژن كم مي‌شود. اين حالت در زمان فعاليت شدت بيشتري دارد، چرا كه در زمان فعاليت، قلب بايد ضربان بيشتري داشته باشد و خون بيشتري را به اندام‌ها پمپ كند، بنابراين به اكسيژن و مواد غذايي بيشتري نياز دارد و عروق كرونر به علت تنگي قادر به رساندن اين ميزان اكسيژن و مواد غذايي به عضله قلب نخواهد بود.
اگر عروق كرونر به علت رسوب چربي و مواد ديگر در ديواره رگ‌ها دچار تنگي و انسداد شده باشند، با استفاده از آنژيوگرافي عروق كرونر قابل تشخيص هستند. برخي عوامل مانند استعداد ژنتيكي، فشار خون بالا، مرض قند يا ديابت، استعمال مستقيم يا غيرمستقيم انواع دخانيات، اضافه وزن و چاقي، استرس و تغذيه نادرست و چربي‌خون بالا مي‌توانند سرخرگ كرونري را تنگ كنند. گاهي اين تنگي به حدي شديد مي‌شود كه جـريـان خون نمي‌تواند به سلول‌هاي ماهيچه قلب برسد و به اصطلاح سكته قلبي يا انـفـاركـتوس ميوكارد رخ مي‌دهد. در واقع، بسته شدن سرخرگ‌هاي كرونري باعث مي‌شود اكسيژن و مواد مغذي به سلول‌هاي ماهيچه قلبي يا همان ميوكارد نرسد و اين سلول‌ها پس از چندين دقيقه مي‌ميرند و از بين مي‌روند.
تشخيصبراي تشخيص اين بيماري از آزمايش هايي مانند تهيهٍ نوار قلب (الكتروكارديوگرام) و كــرونــري آنــژيـوگـرام (The Coronary Angiogram) اسـتـفـاده مـيٍ‌شـود. در كـرونـري آنـژيـوگرام از اشعه X براي ديدن سرخرگ‌هاي كرونري تنگ يا مسدود شده استفاده ميٍ‌شود. اين آزمايش 40 تا 20 دقيقه طول مي‌ٍكشد. در جريان انجام اين عمل، پزشك كارهاي زير را انجام مي‌دهد:‌يك لوله كوچك در داخل سياهرگ بازوي بيمار قرار مي‌دهد. اين لوله داخل رگ، امكان تزريق مايعات و داروها به بيمار را فراهم مي‌كند. ‌‌براي مشاهده مستمر تعداد ضربان و ريتم قلب، الكترودهاي ECG روي قفسه سينه متصل ميٍ‌شوند.‌پوست ناحيه‌ٍاي كه قرار است كاتتر از آنجا وارد بدن شود شسته و تميز مي‌شود و سپس براي بي حسي اين ناحيه از پوست دارويي تزريق مي‌شود.آرام بخش حقيقي به بيمار داده مي‌شود تا در جريان عمل آرام و راحت باشد.‌يك لوله توخالي به داخل سرخرگ در ناحيه ران يا بازو وارد مي‌شود. ‌از طريق همين لوله توخالي، پزشك مي‌تواند سيم راهنما و كاتترها را وارد كند و به پيش براند تا به سرخرگ قلب برسند. ماده رنگي حاجب نسبت به اشعه Xكه كـنـتـراسـت (contrast) نـامـيـده مـي‌شود از طريق كــاتـتــر تــزريـق مـي‌شـود تـا پـزشـك بـتـوانـد روي نـمـايـشـگـر اشـعـه Xكـه شـبـيـه صـفـحه تلويزيون اســت، حـفــرات، دريـچــه هــا و ســرخــرگ‌هــاي كرونري قلب بيمار را مشاهده كند.
درمان اولـيــن درمـان قـطـعـي بـراي گـرفـتـگـي عـروق كــرونــر، عـمــل جــراحــي روي عــروق كـرونـر و اسـتـفـاده از گـرافـت باي پس (bypass) است كه براي نخستين بار به وسيله كولسوو (Kolesou) جـــراح مـعــروف روســي در ســال 1964بــر روي انـســان انـجــام شــد و تــا امـروز پـيـشـرفـت بـسـيـار چشمگيري داشته است.در ســـال‌هـــاي بــعـــد پـــژوهـــش‌هـــاي عــلـمــي دانـشـمـنـدان پـزشـكـي نـشـان داد كه مي‌توان اين تـنـگـي‌هـا را بـه گـونـه‌اي بـرطرف كرد كه نياز به جـراحـي قـلـب نـداشـتـه بـاشـد. سـال 1977 بـراي اولين بار، يك پزشك سوئيسي به نام Gruntzig، بـا هدايت بالوني به داخل رگ كرونر يك بيمار قلبي و باد كردن آن بالون، موفق به رفع تنگي آن رگ شد و در آنژيوگرافي مجدد، باز بودن آن رگ ثـابـت شـد. در واقـع بـرجـسـتـگـي‌هايي كه درون سرخرگ كرونري باعث تنگي مي‌شوند اكثرا به گونه‌اي هستند كه با وارد آوردن فشاري به آن‌ها مـتــلاشــي مــي‌شـونـد و رگ بـاز مـي‌شـود. در آن سـال‌هـا كـه تنها از بالون جهت باز كردن عروق كـرونـر اسـتـفـاده مـي‌شـد، مـسـائـل مـختلفي نظير پارگي لايه داخلي رگ يا بازگشت فوري تنگي (Recoil) بـروز مـي كرد كه گاهي اوقات فاجعه آفرين بود. به علاوه ديري نگذشت كه مشاهده شـد در اين بيماران درست در محل تنگي قبلي رگ، دوباره برجستگي ايجاد مي‌شود و بيمار را دچار تنگي سرخرگ كرونري مي‌كند.در سـال 1987 مـيـلادي نـتايج پژوهش عده‌اي از پزشكان در يكي از مجلات معتبر بين‌المللي منتشر شد كه نشان مي‌داد در صورتي كه پس از بالون زدن يك استنت در محل بـرجـسـتـگـي پـيـشـيـن قـرار گـيـرد، از بروز مجدد تنگي و بسته شدن سرخرگ كرونري جلوگيري مي‌كند. استنت‌هاي عروق كرونر قلب، لوله‌هاي ظريف مشبكي هستند كه پس از آنژيوپلاستي با بالون براي جلوگيري از باريك‌شدن مجدد اين رگ‌ها كار گذاشته مي‌شوند و به شكل دايمي داخل آن مي ماند. بر حسب طول انسداد رگ، گاهي اوقات لازم است بيش از يك استنت در محل تنگي رگ گذاشته شود.سيگوارت و همكارانش در آن سال‌ها تصور نمي‌كردند، اين خدمت بزرگ آن‌ها در كمتر از 20 سال چه انقلابي در درمان بيماري‌هاي عروقي قلبي و حتي ساير رگ‌هاي بدن به وجود خواهد آورد. ايـن فـنر با قرار گرفتن در محل ضايعه قبلي، از رشد دوباره برجستگي در آن محل جلوگيري مي‌كند، اما نه هميشه. گاهي اوقات با وجود اينكه يك فنر در محل ضايعه قبلي قرار گرفته است، باز هم رشد سلول‌هاي داخل رگ يا با احتمال كمتر، تشكيل يك لخته خون در داخل فنر باعث تنگي و گاهي بسته شدن سرخرگ كرونري مي‌شود. از سال 1987 تاكنون انواع مختلفي از اين فنرهاي درون رگ به بازار آمده‌اند.استنت گذاري به شدت رايج بوده و اكثر اعمال آنژيوپلاستي با استنت گذاري همراه هستند .افـرادي‌كه تحت آنژيوپلاستي و استنت گذاري قرار مي گيرند، نسبت به افراي‌كه تـحـت عـمـل جـراحـي باي پس سرخرگ كرونري قرار مي گيرند، بهبودي سريع‌تري دارند. هم چنين درد و احساس ناراحتي در آن ها كمتر است .با توجه به پيشرفت‌هاي به دست آمده در علم پزشكي، امروزه تغييرات بسيار زيادي در ساختار استنت‌هاي اوليه ايجاد شده كه كارايي آن‌ها را در مقايسه با گذشته افزايش داده است.در حـدود يـك سـوم از بـيـمـارانـي كـه تحت آنژيوپلاستي بدون استنت گذاري قرار مي‌گيرند، سرخرگ مربوطه دوباره شروع به تنگ شدن مي‌كند. اين كاهش دوباره قطر، تـنگي مجدد ناميده مي شود .استنت به پيشگيري از اين حالت كمك مي كند. مشكل ديگري كه پس از اين مرحله ديده مي شد، ايجاد تنگي مجدد و تشكيل بافت اضافي در داخل استنت بود كه در عرض 14 تا 16 هفته پس از گذاشتن استنت بروز مي‌ كرد. در سال‌هاي اخير پزشكان از استنت‌هاي جديدي استفاده مي كنند كه استنت‌هاي آغشته به دارو ناميده مي‌شوند. اين استنت‌ها با دارويي پوشيده شده‌اند كه مانع از بسته شدن مـجدد عروق خوني مي شوند. استنت‌هايي كه با دارو پوشيده نشده اند، استنت‌هاي لخت فلزي ناميده مي شوند .بـا تـوجه به بافت اضافي تشكيل شده در اين مـحـل (شـامـل سـلـول‌هاي طبيعي داخل رگ كه بـيـش از حـد رشد كرده بودند)، محققان به فكر اسـتـفاده از داروهايي بر روي استنت افتادند كه مانع بروز اين تنگي مجدد از طريق كاهش رشد سـلـول‌هـاي داخـلـي رگ شـود. لـذا با استفاده از پليمرهايي كه داخل استنت كار گذاشته بودند و دارو را به صورت تدريجي وارد رگ مي ‌كردند، بـه ايـن امر نائل آمدند. به طور كلي استنت‌هاي دارويي هوشمند باعث كاهش ميزان بروز تنگي مجدد عروق كرونر و كاهش نياز به انجام مجدد آنــژيــوپــلاسـتــي يـا جـراحـي در مـاه‌ هـاي پـس از آنژيوگرافي مي ‌شوند.بيش از 6 ميليون نفر در سراسر جهان اكنون از اسـتـنـت‌هـاي پـوشـيـده بـا دارو استفاده مي‌كنند. كارشناسان اظهار نگراني مي‌كنند كه لوله‌هاي مشبك سيمي يا استنت‌هاي پوشيده با دارو براي باز نگهداشتن عروق كرونر قلب ممكن است ‌به ندرت خطراتي هم به دنبال داشته باشد. ‌بــه گـزارش آسـوشـيـتـدپـرس از بـارسـلـونـاي اسپانيا نتايج بررسي‌هايي كه در كنفرانس جهاني قلب اعلام شد نگراني‌هاي جديدي را در مورد خطرات احتمالي ناشي از استنت‌هاي پوشيده از دارو كـــه از ســـال 2000 بـــه ايـــن ســـو بـــه عــنــوان جـايـگـزين استنت‌هاي معمولي عرضه شده‌اند برانگيخت. ‌بـسـيـار مـهم است كه افراد داراي هركدام از انــواع اسـتـنــت ، داروهـاي ضـد پـلاكـت خـود را درسـت طـبـق دسـتـور پزشك مصرف كنند. اگر اسـتـنـت كـار نـكـنـد و سـرخـرگ‌هـا دوبـاره بـسته شــونــد، مـمـكـن اسـت انـجـام جـراحـي بـاي پـس سرخرگ كرونري در بيمار نياز باشد .بـيماراني كه تحت عمل استنت گذاري قرار گـرفـته‌ٍاند مي بايست از يك يا تعداد بيشتري از داروهاي رقيق كننده خون استفاده كنند. نمونه اين داروها كلوپيدوگرل و آسپيرين هستند . اين داروها به كاهش احتمال ايجاد لخته در استنت و انسداد سرخرگ كمك مي كنند. آسپيرين از نظر زمــانـي مـعـمـولا بـه صـورت نـامـحـدود مـصـرف مـي‌شـود. كـلـوپـيـدوگرل به مدت 12 ماه يا شايد مـدت طـولانـي تـري پـس از عـمـل (بـسته به نوع اسـتـنت) مصرف مي شود. كلوپيدوگرل ممكن است سبب بروز عوارضي شود، در نتيجه انجام دوره‌اي آزمـايـش خـون صـورت مـي گـيـرد. قطع نكردن اين داروها به هر دليلي بدون مـشـورت بـا مـتـخـصص قلبي كه بيماري سرخرگ كرونري تحت درمان اوست، مهم است. در 4 هفته اول پس از استنت گذاري، تصويربرداري بارزونانس مغناطيسي (MRI) نبايد بدون تاييد متخصص قلب صورت گيرد. البته ابزارهاي شناسايي كننده فلز (مانند موارد موجود در فرودگاه‌ها) اثري بر استنت ندارند.
پژوهش‌ها و يافته هاي اخير در ايران و جهان 1- در كشور ما محققان دانشگاه تربيت مدرس اخيرا به فناوري ساخت استنت‌هاي پليمري هوشمند دست يافتند. از سال 1970 تاكنون استفاده از آلياژهاي فلزي حافظه‌دار شكلي در پزشكي مطرح شده است، در حال حاضر پيشرفت‌هاي زيادي در اين زمينه به دست آمده كه منجر به گسترش كاربرد اين روش در زمينه‌هاي مختلف قلب و عروق، گـوارش و مـجـاري ادراري و هـمـچـنـيـن اصـلاح انـدام‌هـاي نـاقص، ارتودنسي و حتي تـجـهـيـزات پـزشكي شده است. يكي از مهم‌ترين كاربردهاي اين نوع آلياژهاي فلزي استفاده از آن‌ها به عنوان استنت است.در روش مـورد اسـتـفاده توسط پژوهشگران دانشگاه تربيت مدرس، حجم استنت حافظه‌دار شكلي با استفاده از فرايندي ترموديناميك به شكل موقت كاهش ميٍ‌يابد و با سـوار شـدن روي كـاتـتـر و از طـريـق كـشـاله ران يا دست به محل گرفتگي رگ هدايت مي‌شود.بـه گفته دكتر شادي حسن‌آجيلي، دانش‌آموخته مهندسي پليمر از دانشگاه تربيت مدرس كه اجراي اين طرح تحقيقاتي را به راهنمايي خانم دكتر گلشن ابراهيمي به عهده داشته است اثر حافظه در اين استنت پس از هم‌دما شدن با بدن آشكار مي‌شود. در اين حـالت، استنت به شكل اصلي خود برگشته و درون رگ باز مي‌شود. اين عمل سبب اتساع رگ در ناحيه گرفتگي شده، مانع تنگي مجدد در جدار رگ مي‌شود. يكي از نقاط ضعف استنت‌هاي فلزي كه در حال حاضر به صورت گسترده در درمان عـارضه تنگي عروق استفاده مي‌شوند، انعطاف‌پذيري پايين آن‌ها در مقايسه با جدار عروق است. اين ويژگي سبب مي‌شود در مناطقي از استنت تمركز تنش بر ديواره رگ ايجاد شود كه در نتيجه با توجه به ويژگي‌هاي هندسي استنت‌هاي فلزي، احتمال بروز صدمات شديد بر ديواره وجود دارد. به علاوه، فلزات در مقايسه با پليمرها از زيست سازگاري پايين‌تري برخوردارند و چنانچه به عنوان كاشتني استفاده شوند، احتمال پس زدن آن‌هـا از سـوي بدن با مكانيسم واكنش التهابي بيشتر خواهد بود. در اين شرايط، سيستم ايمني بدن سلول‌هايي خاص در جدار رگ‌ها ترشح مي‌كند كه مي‌تواند موجب بسته شدن مسير جريان خون شود. با توجه به اين موضوع، مدتي است كه استفاده از پليمرها به عنوان ماده‌اي در ساخت استنت‌هاي قلب و عروق مورد توجه قرار گرفته اسـت. اسـتـنـت‌هـاي پـلـيـمـري عـلاوه بـر ايـن‌كه مـشـكـلات مـوجـود در اسـتـنـت‌هاي فلزي را به حداقل مي‌رسانند، از مزيت‌هاي ديگري مانند سـهولت فرايند ساخت، كاهش قيمت، قابليت بـــــارگــــذاري دارو و زيــســــت ســــازگــــاري نــيــــز برخوردارند.بـه گـفته دكتر حسن‌آجيلي، طراحي ساخت استنت پليمري هوشمند با اثر حافظه شكلي از تركيب پليمري دوجزيي از جنس پلي‌يورتان و پلي‌كا پرولاكتون براي اولين بار در كشور مورد مـطــالـعــه قـرار گـرفـتـه اسـت. يـكـي از مـهـم‌تـريـن ويـژگـي‌هـاي طـرح اين است كه براي اولين بار تـلاش شـده تـركـيـبي از اين 2 ماده پليمري با اثر حـــافــظـــه شــكــلـــي ســـاخـتــه شــود كــه اثــر آن در محدوده‌هاي دماي بدن قابل مشاهده است. اگر اين تركيب پليمري تا دمايي بالاتر از نقطه ذوب بلورهاي آن گرم شود، جريان پيدا نخواهد كرد. در ايـن حـالـت، تـنـش اعـمـال‌شـده بر ماده سبب جهت‌گيري زنجيرها مي‌شود. اگر پليمر با حفظ تـنــــش خــنــــك شــــود مــنـــاطـــق عــبـــوري در فـــاز پـلـي‌كـا‌پرولاكتون تشكيل شده و سبب انجماد تـنـش الاسـتيك مي‌شود بنابراين حتي با حذف تـنـش، شـكـل مـوقـتي در ماده حفظ خواهد شد. شـكـل اولـيـه نـيـز بـا گرمايش ماده تا بالاي دماي ذوب بلورها بازيابي مي‌شود. وجود دامنه‌هاي سخت در پلي‌يورتان كه مانند اتصالات عرضي عـمـل مـي‌كـنـد عـامـلـي اسـت كه نقش مهمي در برگشت‌پذيري ماده دارد.فـنـر بـا گـرمـايـش مـوضـعـي تـا انـدكي بالاتر از دمـاي بـدن و گـذر از دمايي كه در آن اثر حافظه شكلي مشاهده مي‌شود، باز شده و به شكل دائم خـود درمـي‌آيـد. بـراي اسـتـفـاده كاربردي از اين اسـتـنـت پليمري، آزمون‌هاي زيست سازگاري در مـحـيــط آزمـايـشـگـاه، در گـروه‌‌ هـمـاتـولـوژي دانـشـگـاه تـربـيـت مـدرس و تـحت نظارت دكتر سـلـيـمـانـي انـجـام شـده اسـت. زيست سازگاري تــركـيــب پـيـشـنـهــادي در مـحـيـط آزمـايـشـگـاه، بـا اسـتـفـــاده از ســلــول‌هــاي فـيـبــروپــلاســت مــورد بـررسـي قـرار گـرفـتـه اسـت. چـسبندگي و تكثير مـنـاسـب سـلـول‌هـايـي كـه به روش‌هاي كيفي و كـمــي ارزيــابــي شـده اسـت، نـشـان مـي‌دهـد ايـن تـركـيـب پـيـشـنـهـادي از نـظـر ايـجـاد مـسـمـومـيـت سلولي مشكلاتي را به وجود نخواهد آورد. به گفته دكتر حسن‌آجيلي، در بخش ديگري از اين تحقيق براي انجام آزمايش در بطن موجود زنده، مدل حيواني گوسفند تحت عمل جراحي قرار گرفته است و استنت درون سرخرگ گردن (كاروتيد)‌كاشته شد.ايـن بـخـش از طـرح تـحـقيقاتي انجام‌شده در بـخـش تـحـقـيـقـات بـالـيـنـي مركز قلب تهران و با هـمـكـاري دكـتـر احمدي پزشك جراح و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران، دكتر ربـاني، سرپرست واحد تحقيقات تجربي مركز قـلـب تـهـران و هـمـچـنـيـن دكـتـر شـيـواني، رئيس بخش راديولوژي مركز انجام شد، پس از كاشت مـوفـقـيـت‌آميز استنت درون سرخرگ به روش جـــراحــي، بــراي سـنـجــش جــراحــي اسـتـنــت از محيط، تشكيل لخته احتمالي و بسته شدن مسير جــــريــــان در يـــك فـــاصــلـــه زمـــانـــي يـــك مـــاهـــه سونوگرافي داپلر رنگي انجام شد. بررسي‌هاي انجام‌شده نشان مي‌دهد پس از گذشت 6 ماه از جراحي، هيچ نوع لخته‌اي ايجاد نشد و گرفتگي در مـسـيـر سـرخـرگ بـه وجـود نـيامد و در نتيجه مسير جريان كاملا باز بود. 2- پـــژوهــشــگـــران آمـــريــكـــايـــي مـــي‌گـــويـنــد آزمـايـش‌هاي باليني اوليه نشان مي‌دهد كه يك "اسـتـنـت" قـلـبـي كـه پـس از مـدتـي حـل مـي‌شود، بـي‌خـطـر و موثر است. به گزارش يونايتد‌پرس شـــركـــت Abbot Laboratories ‌ســازنــده ايــن اسـتـنـت (لـولـه فنري براي باز نگهداشتن عروق قلب) در كنفرانس "درمان‌هاي قلبي - عروقي به وسـيـلـه كـاتـتـر" در واشنگتن اعلام كرد اين ابزار طـوري طراحي شده است كه به تدريج بوسيله شريان كورونري قلب حل و جذب ‌شود."3- يـكــي از مـشـكــلات اسـتـنـت‌هـا گـرفـتـگـي مـجـدد شـريان است كه به ويژگي هاي هندسي اسـتـنــت بـسـتـگــي دارد. بـا تـلاش پـژوهـشـگـران دانـشـگـــاه صــنــعــتـــي امــيـــركـبـيــر ، بــا اسـتـفــاده از مدل‌سازي سه بعدي هندسي داخل استنت ها ، امـكـان طـراحـي اسـتـنـت هـايـي بـا كـارايـي بـيشتر فراهم شده است.تــــاكــنــــون چــنــــديــــن مــــدل دوبــعــــدي بـــراي مـدل‌سـازي هندسي استنت‌ها طراحي شده كه داراي مــحــدوديــت‌هــاي بـسـيــاري در مـطــالـعــه چگونگي جريان خون در استنت‌ها است اما در مـدل سـه‌بـعـدي هـنـدسـي طـراحـي شـده، امـكان بهينه‌سازي پارامترهاي هندسي و كاهش ميزان تنگي مجدد ايجاد شده در رگ فراهم شده است.وظيفه سيستم گردش خون در بدن ، رساندن اكسيژن و ديگر مواد مورد نياز به بافت‌ها، جمع آوري مواد زايد ناشي از سوخت‌و‌ساز سلول‌ها و سپس دفع آن‌ها به وسيله كليه ها و پوست است. سيستم گردش خون از قلب و شبكه شريان‌ها تشكيل شده است[3]
منابع
[1]http://www.jamejamonline.ir/archnewstext.aspx?year=1387&month=4&day=26&news num =100943781374[2]http://hamshahrionline.ir/News/?id=7284[3]http://forum.shayanteb.ir/index.php?topic=981.0%3Bwap2[4]http://www.ariadata.ir/MyModule.aspx?Type=Modules&Module=NewsModule&CodePar=81&Act=ShowNews[5]http://www.drbagheri.com/site/index.php?option=com_content&task=view&id=24&Itemid=1[6]http://thc.tums.ac.ir/Fa/?Page=DynamicPageView&PageID=13[7]http://hamshahrionline.ir/News/?id=3775[8]http://www.aftab.ir/articles/health_therapy/medical_advise/c13c1167233632_heart_p1.php[9]http://www.tebyan.net/nutrition_health/diseases/heart/2009/3/22/87401.html[10]http://www.persiamed.com/html/index.php?name=News&file=article&sid=20&theme=Printer[11]http://www.oranous.mihanblog.com/post/128[12]http://www.daneshju.ir/forum/archive/t-60094.html[13]http://pezeshkan.org/?p=1

رييس چهارمين کنگره بين المللي قلب و عروق خاورميانه گفت: گرفتگي عروق کرونر قلب تا 70 درصد هيچ گونه علامت و نشانه ظاهري همچون درد و تنگي نفس ندارد، اما اين امر دليل بر سلامتي فرد نيست بلکه مرحله نهفته بيماري قلبي است. دکتر "محمد جواد زيبايي نژاد" در گفت و گو با ايرنا گفت: به منظور تشخيص بيماري هاي نهفته قلبي، بايد تست هاي قلبي(تست ورزش و نوار قلب) انجام شود که اين کار به خصوص در برخي مشاغل همچون خلباني، بايد از 40 سالگي به بعد انجام شود تا کوچکترين گرفتگي هاي عروق تشخيص داده شود.زيبايي نژاد افزود: زماني که گرفتگي عروق کرونر قلب به بالاتر از 70 درصد برسد علايم بيماري هاي قلبي شامل احساس درد، تنگي نفس، احساس فشار در قفسه سينه و ساير علايم ظاهري بروز پيدا مي کند که عوامل خطري همچون آلودگي هوا، روند گرفتگي 70 درصدي عروق کرونر قلب را به 100 درصد مي رساند و در نتيجه احتمال سکته قلبي را افزايش مي دهد. آلودگي هوا و سکته قلبيوي با بيان اينکه آلودگي هوا، اکسيژن رساني به قلب و ريه را دچار اختلال و بيماري هاي قلبي و عروقي را تشديد مي کند گفت: در کساني که دچار 70درصد گرفتگي عروق و بيماري نهفته قلبي هستند آلودگي هوا با اکسيژن رساني نامناسب به قلب، ميزان گرفتگي عروق را به 90 تا 100 درصد مي رساند و در نتيجه سکته هاي قلبي را سرعت مي بخشد.زيبايي نژاد اضافه کرد: با حذف عوامل خطر ساز همچون کنترل چربي، قند و فشار خون، عدم استعمال دخانيات ، تغذيه سالم و وارد کردن ورزش و تحرک به برنامه عادي روزانه مي توان از تنگي 70 درصدي عروق قلب پيشگيري کرد.رييس مرکز تحقيقات قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکي شيراز يادآور شد: عواملي همچون چربي خون، ديابت، فشار خون و سيگار به مرور زمان به تنگ شدن عروق قلبي منجر مي شود.زيبايي نژاد با اشاره به اينکه سيگار و آلودگي هوا بروز بيماري هاي قلبي و سکته هاي قلبي را تسريع مي کند گفت: بررسي هاي مختلف نشان داده است متوسط عمر افراد در مناطق آلوده تهران در مقايسه با نقاط داراي هواي پاک و مناطق روستايي کوتاهتر است.رييس چهارمين کنگره بين المللي قلب و عروق خاورميانه با بيان اينکه علاوه بر ژنتيک، مردان به علت اينکه بيشتر سيگار مي کشند بيشتر دچار بيماري هاي قلبي و عروقي مي شوند، گفت: تا 50 سالگي مردان بيشتر از زنان دچار سکته هاي قلبي مي شوند، اما از سن 50 سال به بالا ريسک سکته هاي قلبي در مردان و زنان يکسان است.زيبايي نژاد يادآور شد: در جوامع سيگاري خطر وقوع سکته هاي قلبي هم بيشتر است. در جوامع اروپايي حدود 10 سال است که به علت کم شدن مصرف دخانيات در مردان و در مقابل افزايش آن در زنان، ميزان سکته هاي قلبي در مردان کمتر شده، اما در زنان به علت مصرف بيشتر سيگار سکته هاي قلبي بيشتر شده است. کاهش سن سکته هاي قلبي در ايران و خاورميانهرييس چهارمين کنگره بين المللي بيماري هاي قلبي و عروقي با اشاره به اينکه سکته قلبي زير 55 سال سکته قلبي زودرس محسوب مي شود گفت: سن وقوع سکته هاي قلبي در ايران و منطقه به سنين زير 50 و 55 سالگي به خصوص در مردان رسيده است، اين در حاليست که دوران ميانسالي يعني 55 تا 60 سالگي از نظر بازدهي ، بهترين عمر انسان محسوب مي شود.* مصرف خودسرانه دارو و بيماري قلبيوي، با بيان اينکه هنوز ارتباط بين مصرف آنتي بيوتيک ها و عوارض آن بر روي سيستم قلب و عروق ثابت نشده است، گفت: از عوارض جانبي بسياري از آنتي بيوتيک ها اثر نابجاي آنها بر روي ماهيچه قلب است; از اين رو مصرف خودسرانه داروها توصيه نمي شود.رييس چهارمين کنگره بين المللي قلب وعروق خاورميانه، از پرفشاري خون، افزايش چربي خون، ديابت، استعمال دخانيات، چاقي و بي تحرکي به عنوان عوامل خطرساز در بروز بيماري هاي قلب و عروق ياد کرد و افزود: هم اکنون بيش از 70 درصد بودجه درمان، پيشگيري و تشخيص دولت ها صرف بيماري هاي قلب و عروق مي شود.* ارتباط استرس و سکته قلبيوي، استرس را عامل ديگري براي بروز سکته قلبي برشمرد و افزود: استرس ها از دو مسير(کانال) ميزان بروز بيماري هاي قلب و عروق را افزايش مي دهند; به اين صورت که در زمان استرس هورمون هاي شيميايي نظير اپي نفرين ترشح و باعث تنگي عروق قلب و تشديد آترواسکلروز و پرفشاري خون مي شود. اين در حالي است که استرس از مسير ديگري باعث کاهش تحرک فعاليت جسمي و ورزش هم مي شود.رييس چهارمين کنگره بين المللي قلب وعروق خاورميانه، استرس را متفاوت از زندگي پرمشغله عنوان کرد و در تعريف استرس يادآور شد: در استرس ميزان ضربان قلب و فشار خون افزايش مي يابد. چاقي و بيماري قلبيزيبايي نژاد، مهم ترين عامل پيشگيري از بروز بيماري هاي قلب و عروق را کاهش عوامل خطر ، همچون چاقي و اضافه وزن برشمرد و افزود: در پديده چاقي، چربي و پلاکت در عروق کرونر رسوب مي کند به همين علت بايد در رژيم غذايي ميزان مصرف چربي هاي اشباع شده به حداقل برسد و ميزان مصرف چربي اشباع نشده افزايش يابد.وي، چربي هاي اشباع شده را شامل دو نوع چربي حيواني و نباتي (امحا و احشا حيوانات نظير دل، جگر، کله پاچه، چربي گوشت قرمز) عنوان کرد و گفت: چربي هاي غير اشباع در دو دسته از مواد غذايي نظير انواع ماهي ها (امگا3) و انواع مغزها همچون پسته، آجيل يافت مي شود.رييس چهارمين کنگره بين المللي قلب وعروق خاورميانه، چربي ها را سرمنشا بسياري از هورمون هاي شيميايي بدن عنوان کرد و افزود: بايد موازنه خاصي بين چربي هاي اشباع شده و اشباع نشده برقرار شود.وي با توصيه نسبت به مصرف ماهي به صورت دو بار در هفته گفت: مصرف ماهي و آبزيان در کاهش بروز سکته هاي قلبي نقش موثري دارد و مصرف قرص روغن ماهي جز در موارد خاصي که فرد نسبت به مصرف ماهي ها حساسيت دارد توصيه نمي شود..

توصیه پارسی طب:

برای پیشگیری از گرفتگی عروق قلب میتوان از شربت کشوث استفاده کرد

کلمات کلیدی مطلب : قلب - گرفتگی عروق - پیشگیری از گرفتگی -
اقدامات اولیه در ايست قلبي و تنفسي و راهنمای عملیات احیاء
پیشرفتهایی در جراحی دریچه قلب
رفتارهاي مخرب مغز
درد قفسه سینه یا سکته قلبی؟
رابطه فعاليت جنسي و بيماري قلبي
گاهی دندان‌درد، علامت سکته قلبی است
بیماری های قلبی در دیابتی ها بیشتر است
چه راه‌هايي براي بازكردن گرفتگي عروق قلب وجود دارد؟
گرفتگی عروق
تپش قلب
تاثیر خنده و گریه در سلامتی
آترواسکلروز چيست؟
تصلب شرائین القلب :
اشتباهاتی که در ورزشهای قلبی مشاهده میشود !
سیگار، دشمنی با لباس سفید و زیبا
عقب کشیدن ساعت در سلامتی موثر است !
سكته قلبی، طبلی كه صدایش فردا در می ‌آید
ضربان و قدرت
تایید اولین وسیله کمک قلبی کم حجم
نشانه هاي بيماريهاي قلبي و اصول پيشگيري از آنها
راه تشخيص رب گوجه فرنگي تقلبي
تقلب در غلات و فراورده هاي گوشتي
تقلب در شير ، كره و ديگر مواد خوراكي
خواص شير در سلامت قلب
تغذيه نادرست دليل بروز بيماريهاي قلب وعروق و كليه
ادويه هاي تقلبي
مصرف كلسيم خطر بروز سكته قلبي را كاهش مي دهد.
ارتباط قلب و رگهاي خوني
ورزش قلب
غذاهاي مفيد و مضر براي قلب
خرو پف ، خطر سكته قلبي را افزايش مي دهد.
بوی سیر برای قلب مفید است
راههاي تشخيص عسل طبيعي از عسل تقلبي
بافت قفسه سینه
دستگاه تنفس
مغز
قفسه سینه
انواع تقلب در مواد غذایی
قلب
میوه های مفید برای قلب
گرفتگي عروق قلب
بیشترین عامل مرگ و میر در جهان
سن ابتلا به بیماریهای قلبی کاهش یافته
علتها و علایم گرفتگی رگهای قلب
شيوه جديدي براي پيشگيري از مرگ سلولي ارائه شد
قلب سالم با تغيير شيوه زندگي
آلودگي هوا موجب لخته شدن خون مي‌شود
بزرگی شکم خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش میدهد.
خواص سیر
پیشگیری از گرفتگی عروق قلب
تأثیرات ورزش بر دستگاه گردش خون


سایت خبری و تحلیلی » علمی » علمی » عوامل خطرساز بيماري هاي قلبي -عروقي در رژيم غذايي
عوامل خطرساز بيماري هاي قلبي -عروقي در رژيم غذايي


۲۱ آبان ۱۳۸۸
سلامتي زير چتر ورزش
گيتي بهدادي پور*
بيماري هاي عروق کرونر (CHD) قلب ناشي از نرسيدن جريان خون به عروق احاطه کننده و خون رسان به قلب است. اصلي ترين دليل بيماري هاي قلبي - عروقي، «آترواسکلروز» است. «آترواسکلروز» بيماري پيش رونده يي است که از کودکي شروع مي شود و طي سال ها پيشرفت مي کند. اين بيماري در اثر رسوب چربي و کلسترول و مواد ديگري همچون کلسيم، فيبرين و مواد حاصل از تخريب سلول ها در ديواره رگ ها بروز مي کند. به اين رسوبات «پلاک» يا «اتروما» مي گويند. انسداد چشمگير رگ باعث بروز عوارض حادي همچون سکته قلبي و مرگ مي شود. بعضي عوامل خطرساز بيماري هاي قلبي - عروقي عبارتند از؛
1- هايپرليپيدمي
(افزايش چربي خون)
:LDL اصلي ترين ناقل کلسترول در خون است و افزايش آن با افزايش بروز بيماري هاي قلبي - عروقي همراه است، به طوري که يک واحد افزايش در LDLخون برابر است با يک تا دو درصد افزايش ريسک بيماري هاي
قلبي -عروقي. LDL بايد کمتر از 130 ميليگرم در دسي ليتر حفظ شود.
:HDL عامل کاهنده کلسترول خون و بسيار مفيد است. يک واحد افزايش HDL مي تواند دو تا سه درصد ريسک بيماري هاي قلبي - عروقي را کاهش دهد. ميزان HDL بايد بيشتر از 35 ميليگرم در دسي ليتر حفظ شود.
LDL اکسيد شده منجر به ضايعات «آترواسکلروز» مي شود، در حالي که HDL از تجمع چربي در ديواره عروق جلوگيري مي کند.
2- چاقي
BMI -يا نسبت وزن به مجذور قد بايد بين 20 تا 25 حفظ شود. BMI بيشتر از 30 ريسک بيماري هاي قلبي را به شدت افزايش مي دهد.
WHR -يا نسبت دور کمر به دور باسن در آقايان کمتر از يک و در خانم ها کمتر از 8/0 بايد حفظ شود. چاقي شکمي ريسک بيماري هاي قلبي را به شدت افزايش مي دهد.
- افرادي که داراي چاقي مشخص هستند، يک تا 5/1 ساعت بعد از غذا مجدداً گرسنه مي شوند و بايد غذاي خود را به سه وعده صبحانه عالي، ناهار متوسط و شام مختصر تقسيم کنند.
- افراد چاقي که قصد کاهش وزن دارند بايد ميزان کاهش وزن در آنها حداکثر بين 5/0 تا يک کيلوگرم در هفته باشد نه بيشتر.
3- روغن هاي جامد (چربي اشباع) و کلسترول
اين روغن ها کلسترول و LDL را بالا مي برند و عامل بروز «آترواسکلروز» و بيماري هاي قلبي - عروقي هستند. منابع اين چربي ها عبارتند از روغن جامد، کره، روغن نخل، روغن نارگيل و چربي حيواني.
«هايپرکلستروميک»ترين چربي ها؛ کره، روغن نخل و نارگيل هستند. براي پيشگيري از بيماري هاي قلبي -عروقي چربي اشباع نبايد بيشتر از يک سوم کل چربي را تشکيل دهد.
4- هموسيستئين
«هموسيستئين» اسيدآمينه يي است که تحت تاثير فوليک اسيد و ويتامين هاي B6 و B12 متابوليزه مي شود و اگر در اثر کمبود اين مواد نتواند متابوليزه شود به خون نشت پيدا مي کند و افزايش آن در خون مستقيماً ريسک بيماري هاي قلبي -عروقي را افزايش مي دهد. در بعضي پژوهش ها ديده شده است که مصرف مکمل «ب کمپلکس» باعث کاهش «هموسيستئين» پلاسما و کاهش ريسک بيماري هاي قلبي عروقي شده است.
5- نوسانات انسولين
نوسانات انسولين به آسيب عروق و تشکيل پلاک «آترواسکلروز» منجر مي شود. غذاهاي قنددار، به خصوص قند ساده، به دليل جذب سريع، منجر به ترشح يکباره شديد انسولين مي شود. براي حفظ سلامت عروق بايد سرعت جذب قند را تا حد ممکن آهسته کنيم. وجود چربي همراه قند، مصرف فيبر همراه غذا و مصرف کربوهيدرات هاي پيچيده جذب قند را به تاخير مي اندازد و ترشح انسولين را آهسته مي سازد.
در مورد افراد چاق به خصوص چاقي شکمي مصرف ميوه به صورت تازه در وعده هاي صبحانه و بعد از ناهار توصيه مي شود تا قند آنها باعث تحريک يکباره ترشح انسولين در ميان وعده ها و شب نشده و موجب مهار سوخت چربي نشود. افراد داراي وزن متعادل مي توانند 750 گرم ميوه و سبزي خود را در پنج وعده 150 گرمي تقسيم کنند.
6- آهن
آهن زياد در بدن يک محيط اکسيدکننده شديد ايجاد مي کند که زمينه را براي اکسيداسيون LDL فراهم مي کند. در افرادي که سکته قلبي کرده اند، ميزان آسيب قلبي با ميزان آهن ذخيره شده در قلب رابطه مستقيم دارد. آهن زياد باعث تخريب رگ ها (انسداد شريان گردن يا کاروتيد) مي شود. در مردان و در زنان يائسه مصرف مکمل آهن بدون آزمايش خون توصيه نمي شود.
7- کافئين
محدوديت مصرف کافئين به مقدار کمتر از پنج فنجان قهوه در روز توصيه مي شود. کاهش دريافت کافئين باعث کاهش «هموسيستئين» مي شود.
8- نخوردن صبحانه
خوردن صبحانه به ميزان قابل توجهي منجر به کاهش چسبندگي پلاکت ها و کاهش لخته خون مي شود. «بتاترومبو گلوبين» (فاکتور نمايانگر فعاليت پلاکت ها براي ايجاد لخته خون) در افرادي که صبحانه مي خورند نسبت به آنهايي که نمي خورند،5/2 برابر بيشتر است. افرادي که صبحانه نمي خورند نسبت به آنهايي که مي خورند، چاق ترند.
9- نداشتن فعاليت فيزيکي
عدم تحرک، فاکتور خطري است براي بروز بيماري هاي قلبي - عروقي. به منظور حفظ سلامت قلب و عروق توصيه مي شود بزرگسالان حداقل 30 دقيقه و کودکان حداقل 60 دقيقه فعاليت فيزيکي متوسط شدت هوازي، حداقل پنج روز در هفته داشته باشند. از اين مقدار ورزش 10 دقيقه ابتداي آن بايد گرم کردن بدن و 10 تا 15 دقيقه آخر سرد کردن بدن باشد. شدت متوسط به عنوان 60 تا 80 درصد ماکزيمم ضربان قلب در نظر گرفته مي شود (ماکزيمم ضربان قلب=220 منهاي سن). شدت متوسط همچنين شدتي است که سه کيلومتر را در 30 دقيقه بتوان پيمود.
*کارشناس تغذيه و رژيم درماني

» رژیم برای بیماری عروق قلب
رژیم برای بیماری عروق قلب رژیم پیشگیری و درمان
مواد لازم :
علاقه قدری
طرز تهیه :
چربی غذایی : خوردن چربی اشباع سطوح كلسترول LDL را بالا و كلسترول HDL را پایین آورده و تمایل برای چسبندگی و تجمع پلاكت ها را افزایش می دهد , در عوض چربی های غیر اشباع چند ظرفیتی در روغن های مغزها و دانه های روغنی یا چربی های غیر اشباع یك ظرفیتی در روغن های كائولا , بادام زمینی و زیتون به پایین آوردن مقدار كلسترول LDL كمك می كند .چربی هیدروژنه : روغن های هیدروژنه در بسیاری از محصولات نانوایی فرآیند شده و میان وعده هایی نظیر مارگارین ها و چیپس سیب زمینی یافت می شود , آن ها مانند چربی های اشباع آتروژن هستند و دریافت شان باید به حد اقل برسد .كلسترول غذایی : سطوح كلسترول خون بیش از آنكه از دریافت كلسترول موجود در رژیم غذایی تاثیر پذیرد , از دریافت چربی های اشباع تاثیر می گیرد , در افرادی كه سطح كلسترول خونشان طبیعی است كلسترول غذایی اثر كمی بر مقدار كلسترول خون دارد , اما به هر حال برای بسیاری از افراد هیپر كلسترولمیك , خوردن هر چه كمتر غذاهای حاوی كلسترول بهتر است .فیبر : سبزی ها , میوه ها , انواع لوبیا و غلات كامل غنی از فیبر هستند , فیبر كلسترول خون را كاهش می دهد و فیبر محلول موجود در میوه ها , جودوسر و سبزی ها به ویژه سومند است .ماهی : ماهی غنی از اسید های چرب امگا 3 است كه می تواند كلسترول و تری گلیسیرید خون و فشار خون را كاهش داده و امكان چسبندگی پلاكت ها را كم كند , ماهی همچنین غنی از پروتئین و ویتامین های B و فقیر از چربی های اشباع است , خوردن ماهی 2 تا 3 بار در هفته به عنوان بخشی از یك برنامه غذایی سالم , می تواند خطر بروز بسماری قلبی را به نصف رساند .آنتی اكسیدان های غذایی : آنتی اكسیدان ها , چه در داخل لیپوپروتئین ها ( مانند ویتامین ای ) و چه در گردش در جریان خون ( بتا كاروتن و ویتامین سی ) , از چربی های خون در برابر اكسید شدن محافظت می كنند , دریافت منظم و روزانه مركبات و سبزی های سبز و زرد این ویتامین ها و سایر تركیبات غذایی آنتی اكسیدانی مهم را تامین میكند .ویتامینهای ب : هموسیستئین , آمینو اسیدی كه محصول جانبی و سمی ناشی از متابولیسم سلولی است , می تواند به لایه پوشش رگهای خونی آسیب رانده و آترواسكلروز را تشدید كند , بالا رفتن سطح هموسیسائین خون خطر حمله قلبی و سكته را 2 تا 5 برابر می افزاید , ویتامین B6 و B12 و فولات برای متابولیسم كلیرانس هموسیستئین ضروری می باشد .ریز مغذی ها : برای كم كردن سطوح بالای هموسیستئین : ماده مغذی : اسید فولیك و ویتامین B12 مقدار سفارش شده روزانه : بین 0.5 تا 1 میلی گرم اسید فولیك , بین 10 تا 20 میلی گرم ویتامین b12 ملاحظات : سطوح هموسیستئین خون را كم می كندماده مغذی : ویتامین B6 مقدار سفارش شده روزانه : حدود 50 میلی گرم ملاحظات : سطوح هموسیستئین خون را كم می كند , خطر چسبندگی پلاكت ها را كاهش میدهد .برای كم كردن سطوح بالای كلسترول خون : ماده مغذی : نیاسین (در فرم نیكوتنیك) مقدار سفارش شده روزانه : با 100 میلی گرم شروع و به تدریج در طی چند هفته به 1 تا 3 گرم افزایش دهید با وعده های غذایی بخورید ملاحظات : كلسترل LDL را كم می كند و كلسترل HDL را بالا می برد , بنابر این خطر حملات قلبی را كم كی كند , عوارض جانبی ( بر افروختگی ) را می توان از طریق افزایش تدریجی دوز و خوردن نیاسین همراه وعده های غذایی به حد اقل رساند , دوزهای بالاتر از 1 گرم در روز فقط تحت نظر پزشك مصرف شود زیرا می تواند عوارض جانبی خطرناكی شامل التهاب كبد و هیپوگلیسمی ایجاد نماید .برای كاهش خطر اكسیداسیون كلسترول خون : ماده مغذی : ویتامین C مقدار سفارش شده روزانه : بین 1 تا 2 گرم ملاحظات : چربی ها در برابر اكسیداسیون محافظت می نماید , تمایل پلاكت ها را به چسبندگی محافظت می نماید , تمایل پلاكت ها را به چسبندگی كاهش می دهد . كلسترول خون را پایین می آورد , احتمالا شدت دفعات آنژین را كم می كند .ماده مغذی : ویتامین E و سلنیم مقدار سفارش شده روزانه : بین 200 تا 400 میلی گرم ویتامین E و 200 میكروگرم سلنیم ملاحظات : در برابر اكسیداسیون كلسترول LDL را در برابر اكسیداسیون محافظت می كند , تمایل پلاكت ها را به چسبندگی كم می كند , احتمالا شدت و دفعات آنژین را كاهش می دهد .برای كاهش كلسترول بالا و فشار خون بالا : ماده مغذی : كلسیم و منیزیم مقدار سفارش شده روزانه : حدود 600 میلی گرم كلسیم و 300 میلی گرم منیزیم , می تواند به صورت قرصهای دولومیت خورده شود ملاحظات : كلسیم به كاهش كلسترول بالا كمك می كند و می تواند در برابر آترواسكلروز نقش حفاظتی داشته باشد , منیزیم سطوح كلسترول را پایین آورده و HDL را بالا می برد , همچنین خطر اختلال در ریتم ضربان قلب و شدت آنژین را كم می كند .ماده مغذی : اسیدهای چرب امگا 3 مقدار سفارش شده روزانه : بین 2 تا 3 گرم EPA و DHA به صورت كپسول های روغن ماهی ملاحظات : از طریق كاهش كلسترول خون و تریگلیسیریدها خطر آترواسكلروز را كاهش می دهد , فشار خون و تمایل پلاكت ها را به چسبندگی كم می كند .برای بهبود متابولیسم انرژی میوكاردی : ماده مغذی : كارنیتین مقدار سفارش شده روزانه : بین 1 تا 2 گرم ملاحظات : ضمن اینكه افزایش كلسترول HDL‌ كلسترول تام خون را كاهش می دهد , با افزایش كفایت متابولیسم انرژی در ماهیچه قلب علایم آنژین را كم می كند .ماده مغذی : كوآنزیم Q10 مقدار سفارش شده روزانه : بین 60 تا 120 میلی گرم ملاحظات : با افزایش كفایت متابولیسم انرژی در ماهیچه قلب , علایم آنژین را كم می كند , به كاركرد قلب و بردن ده فلبی در فلب هایی كه بواسطه آتروسكلروز ضعیف شده اند , كمك می كند .





الکتروکاردیوگرافی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری, جستجو


الکتروکاردیوگرافی یا قلب‌نگاری[۱] یا گرفتن نوار قلب (به انگلیسی: Electrocardiography) نوعی روش سنجش شاخص های قلبی در علوم و فناوری پزشکی است. معمولا در پزشکی از دوازده لید برای ثبت نوار قلب استفاده می شود.
در این روش که از طریق پوست انجام می‌گیرد، تغییرات پتانسیل الکتریکی که در اثر فعالیت الکتریکی عضله قلب بوجود می‌آید ثبت می‌گردند. در یک نوار قلب معمولی ابتدا موج تحریک الکتریکی دهلیز (P) را داریم. سپس موج تحریک الکتریکی بطن با کمپلکس QRS دیده می شود. بازگشت سلولهای بطنی از حالت تحریک شده به حالت عادی با موج T در نوار قلب دیده می شود . البته همه این موجها در همه لیدهای نوار قلب حضور ندارند .
فهرست مندرجات
[نهفتن]
۱ تغییرات ECG
۲ پیوند به بیرون
۳ جستارهای وابسته
۴ منابع
//
[ویرایش] تغییرات ECG
در تعداد زیادی از بیماریهای قلبی ما تغییراتی در نوار قلب داریم که راهگشا می باشد مثلا در آریتمی قلبی تعداد یا شکل امواج در نوار قلب تغییر می کند . در بیماریهای ایسکمیک قلبی معمولا بسته به حاد یا قدیمی بودن واقعه ایسکمیک و ناحیه رگهای درگیر ما موج Q عمیق، موج T برعکس یا بالا و پایین رفتن قطعه S T را داریم . در برخی بیماریها نیز ما انحراف محور قلب را داریم . در برخی بلوکهای قلبی پهن شدن کمپلکس QRS را داریم .
[ویرایش] پیوند به بیرون
واژه نامه اصطلاحات کاردیوگرافی
[ویرایش] جستارهای وابسته
پرستاري
مدیریت بحران DISASTER MANAGEMENT
تعریف بحران
l اختلال جدی در عملکرد جامعه که باعث از دست دادن وسیع انسان -امکانات-محیط زندگی میشودو مردم با امکانات عادی خود نتوانند به مقابله با ان برخیزند
l عدم تطابق بین نیاز و منابع
l بزرگترین خطرنا دیده گرفتن خطرات جدید است
بیمارستانها بعنوان مرکز ثابت وقطعی ارائه خدمات بهداشتی درمانی بعنوان یکی از اجزای مهم فرایند پاسخ به بحران و بلا محسوب میشوند
استراتژی مدیریت بحران وبلا در بیمارستان:
l 1-اولین ومهمترین ان تدوین برنامه قبل از برروز بحران است(شناسائی کلیه بحران های احتمالی)
l 2-پیش بینی فضا -امکانات-تجهیزات-نیروی انسانی-دارو -غذا -اب-بیمارستان کوچک صحرائی
4 رکن اصلی مدیریت بحران
l 1-پیشگیری (احتمال وقوع حادثه)
l 2-امادگی(اموزش وپژوهش -توانائی مقابله)
l 3-مقابله(خدمات سریع پس از وقوع حادثه)
l 4-باز سازی و عادی سازی(برگرداندن اوضاع به وضع عادی نه لزوما به وضع قبل از حادثه)
سطوح بحران
l 1-سطح 1 با امکانات بیمارستان و پرسنل اورژانس اداره میشود
l 2-سطح 2با بکارگیری پرسنل انکال علاوه بر نوع 1اداره میشود
l 3-سطح 3نیاز به جذب امکانات و پرسنل از خارج از بیمارستان دارد
l سطوح بحران برحسب شدت بیماری و تعدا د بیمار براورد میشود
انواع بلایا
l 1- طبیعی (زلزله-طوفان-سیل)
l 2-غیر طبیعی=ساخت بشر(اتش سوزی-جنگ-اوار)
وظیفه مدیر
l تشکیل گروه بحران(پزشک-پرستار-تکنسین-پیراپزشک-کارکنان پشتیبانی-)
l ارتباط با سایر مراکز-ارجاع
l اموزش
l رهبری(جلوگیری از سردرگمی)
l امار
l نظارت
l ارزشیابی
عملیات هنگام بروز بحران
l اطلاع به مراکز بهداشتی درمانی
l اطلاع به گروه و اعضا
l اعلام امادگی
l پذیرش قربانیان
l تریاژ
l پرونده خلاصه
l کمکهای اولیه
l امار
l ارجاع
l اطلاعات در باره نوع حادثه-شدت -ساعت و تاریخ بروز
l تعداد قربانیان-کشته-زخمی -بستری-سرپائی
l محل اردوگاه
l منابع مالی-بهداشتی-
l حمایت روحی
l کنترل و اماده بودن اکسیژن-فشارسنج-صندلی چرخدار-برانکارد-کیف کمک اولیه-امبوبگ-اتل-انواع سرم-انژیوکت-ست سرم-ست خون-پانسمان-پنبه-گاز-قیچی-امبولانس
ایران دهمین کشور بلاخیز جهان است!

کلمات کلیدی:




لینک دائم

نظر شما (
document.write(get_cc(1501357))

3)

نویسنده: علی حسینی



کاربرد الکتروشوک



ساعت ۱٠:٢٥ ‎ق.ظ روز ۱۳۸٧/٢/٢٧




کاربرد الکتروشوک
مکانیسم شوک الکتریکی:
در فاصله چند هزارم ثانیه انرژی الکتریکی با ولتاژ بالا تخلیه کرده که باعث دپولاریزاسیون تمام سلولهای قلبی شده وسپس رپولاریزاسیون وبدنبال ان به گره سینوسی اجازه ضربان سازی داده میشود
دفیبریلاسیون
دیس ریتمی: تاکی کاردی بطنی بدون نبض-فیبریلاسیون بطنی
وارد کردن مقدار زیاد انرژی به سلول قلبی که بصورت غیر سینکرونایز تخلیه میشوددر دیس ریتمی که بیمار نبض ندارد و تاکی کارد است در موارد اورژانسی بکار میرود
کاردیو ورژن
وارد کردن شوک الکتریکی سینکرونایز (هماهنگ با کمپلکس بطنی) با انرژی کمتر جهت ختم دیس ریتمی در موارد غیر اورژانس را به ان کاردیوورژن گویند
در دیس ریتمی :تاکی کاردی بطنی با نبض-تاکی کاردی فوق بطنی- فیبریلاسیون دهلیزی- غیر قابل درمان با دارو
اندیکاسیون الکتروشوک
· ختم تاکی اریتمی مقاوم به درمان
· ختم تاکی اریتمی بطنی و فیبریلاسیون بطنی
· دیس ریتمی ها با اختلال همودینامیک مقاوم به درمان
· در برادی اریتمی و اسیستول شوک معنی ندارد
روش انجام شوک الکتریکی
انتخاب پدال مناسب
محل قرار گیری صحیح پدال
تماس کافی پدال با قفسه سینه
انتخاب صحیح انرژی
پدال بزرگسالان طول 13 سانتیمتر است و در کودکان 8 و در نوزادان 4 سانتیمتر است
محل قرار گیری پدال یکی ناحیه نوک (اپکس )قلب پنجمین فضای بین دندهای در خط قدامی زیر بغلی(انتریور اگزیلاری)چپ و دیگری در طرف راست استرنوم در دومین فضای بین دندهای در ست زیر کلاویکول در راستای محور الکتریکی قلب
پدال باید با فشاری حدود 11 کیلوگرم (25پوند) روی قفسه سینه فشرده شود و سطح پدال با ژل اغشته گردد تا باعث سوختگی پوست نشود
انتخاب صحیح انرژی الکتریکی (در دیس ریتمیی که بدنبال ان بیمار ارست کرده مانند تاکی کاردی بدون نبض وفیبریلاسیون بطنی باید انرژی بالا 360 ژول شوک داد )
نکات ایمنی
ü باید اطمینان یابیم که دیگران با بیمار و یا تخت بیمار تماس ندارند و شوک را اعلام کنیم
ü بهتر است برای جلوگیری از انفجار جریان اکسیژن را قطع کنیم
کاردیورژن
رضایت نامه از بیمار
بررسی الکترولیت
بهتر است چند ساعت قبل ناشتا باشد
توضیح پروسیجر به بیمار تا اضطراب کم شود
اماده کردن ترالی احیا
مانیتورینگ بیمار
کنترل علائم حیاتی
گاه سلول میوکارد به شوک خوب جواب نمی دهد که باید اصلاح اب و الکترولیت و هیپوکسی و هیپوترمی و اصلاح اسید و باز انجام شود تا شوک بهتر اثر کند
حین شوک با کنترل مانیتور و نبض بیمار احیای قلبی ریوی فراموش نشود
در فیبریلاسیون نرم ابتدا با دادن ادرنالین انرا به فیبریلاسیون خشن تبدیل کرده و سپس شوک میدهیم
سرعت عمل در شوک دادن در فیبریلاسیون بطنی مهم است که باعث نجات بیمار میشود
· علائم برگشت بیمار
بر گشت ریتم سینوسی
برگشت نبض کاروتید
فشار خون کافی
عوارض شوک: امبولی-فیبریلاسیون بطنی-سوختگی پوست
الگوریتم درمان فیبریلاسیون بطنی
کنترل نبض و مانیتورینگ بیمار
در صورت اطمینان دفیبریلاسیون با میزان 360 ژول شوک
در صورت عدم جواب مجدادا شوک
در صورت عدم جواب عملیات احیای قلب ریوی
گرفتن ورید
دادن داروهای انتی اریتمیک مثل لیدوکائین -برتیلیوم ادرنالین
مجدادا شوک
الگوریتم درمان اسیستول
احیای قلبی ریوی
گرفتن ورید
دادن داروی ادرنالین و اتروپین
اینتوبه کردن بیمار
اصلاح اسید و باز
گذاشتن پیس میکر
در صورتیکه اسیستول تبدیل به فیبریلاسیون شد شوک میدهیم

کلمات کلیدی:




لینک دائم

نظر شما (
document.write(get_cc(1495204))

2)

نویسنده: علی حسینی



ديسريتمي هاي شايع درفوريتها



ساعت ۱٠:٠٥ ‎ق.ظ روز ۱۳۸٧/٢/٢٧



ديسريتمي هاي شايع درفوريتها
1. برادي كاردي سينوسي SINUS BERADYCARDIA
2. بلوك و ارست گره سينوسيSINUS BLOCK,AREST
3. تاكي كاردي حمله اي دهليزي PAT(PSVT)
4. بلوك گره دهليزي بطني AV BLOCK
5. انقباضات زودرس بطني PVC
6. تاكي كاردي بطني VT
7. فلوتر وفيبريلاسيون بطني VF
8. اسيستول بطني ASSISTOL
مشخصات ريتم سينوسي NSR
موج Pوجود دارد
بدنبال موج P كمپلكس QRSوجوددارد
فواصلP-P و R-Rيكسان و منظم ميباشد
فاصله P-Rكمتراز 20/0 ثانيه ميباشد
تعداد ضربان بين 50تا100بار دردقيقه ميباشد
زمان كمپلكسٌٍَQRSكمتراز 08/0 ثانيه ميباشد
Sinus bradycardia
اتيولوژي
- درافرادسالم
- مسموميت با ديژيتال و كينيدين
- افزايش پتاسيم خون
- افزايش فشار داخل جمجمه
- انفاركتوس ناحيه تحتاني قلب
- تحريك سيستم پاراسمپاتيك

- مسموميت شديد با بلوك كننده هاي بتا و كلسيم
- هيپوكسي در مراحل اخر
علائم الكتروكارديوگرافي
1. موج Pوجوددارد
2. كمپلكس QRSطبيعي است
3. فواصل P_P و R_Rيكسان ومنظم ميباشد
4. فاصله P_Rكمتراز20/0ثانيه است
5. تعداد ضربان كمتراز50باردردقيقه ميباشد
درمان
اورژانسي است
تزريق حداقل 6/0 امپول اتروپين IV
برطرف كردن علت ايجاد برادي كاردي
استفاده از پيس ميكر
Sinus Block&Arest
اتيولوژي
اختلالات وكم خوني گره سينوسي دهليزي
تحريك سيستم پاراسمپاتيك
هيپر كالمي شديد
مسموميت با ديگوكسين و كينيدين
التهاب حاد رماتيسمي و ميوكارديت
علائم الكترو كارديوگرافي
1. يك ياچند كمپلكس P-QRS-Tحذف شده است
2. فاصلهٌ R-Rنامنظم ميشود
3. دربلوك مضرب صحييح ازفاصلهR-R وجوددارد
4. درارست مضرب صحييح از فاصله R-Rوجود ندارد
5. تعداد ضربان كاهش مي يابد
درمان
درمان اورژانسي است
تزريق اتروپين درمرحله اول
تزريق ايزوپروتونول در مرحله بعدي
استفاده از پيس ميكر
بررسي و برطرف كردن علت زمينه اي
انجام عمليات احياء قلب و ريه درمراحل اخر CPR
PAT(PSVT)
اتيولوژي
علت ناشناخته درموارد نادر
اضطراب وهيجان
تيروتوكسيتوز
هيپرتروفي دهليزها
اختلالات دريچه اي
هيپرتانسيون
سندرم ولف -پاركينسون-وايت
انفاركتوس حاد قلبي
علائم الكتروكارديوگرافي
1. شروع ناگهاني و ختم معمولا ناگهاني دارد
2. تعداد ضربان بين 150تا220بار دردقيقه ميباشد
3. فواصل R-Rيكسان ومنظم ميباشد
4. موجP معمولا رويت نمشود
5. كمپلكس QRSمعمولا طبيعي است
6. كاهش فشار خون وتعريق از علائم باليني است
درمان
اورژانسي است
درمان براساس چهارروش به ترتيب زير اجراء ميشود
1. درمان فيزيكي ( تحريك پاراسمپاتيك)
2. درمان دارويي استفاده از داروهاي وراپاميل وايندرال و ديگوكسين و ادنوزين
3. كارديوورژن(شوك درماني) شوك از نوع SINC وبه ميزان 50 الي 200 ژول
4. استفاده ازپيس ميكر ( ايجاد ضربان جبراني)
بلوك گره دهليزي-بطنيA-V Block
شامل
بلوك درجه يك First degree
بلوك درجه دو Second degree
الف - نوع ونكباخ wenkebach
ب - نوع موبيتز تايپ دو mobitz type II
بلوك درجه سه (كامل) third degree ( complete)
اتيولوژي
التهاب بافت ميوكارد مانند تب رماتيسمي.ميوكارديت.اندوكارتيت
مسموميت با ديژيتال
انفاركتوس بخصوص در ناحيه تحتاني قلب
بيماريهاي مادر زادي قلب
اميلوئيدوز . ساركوئيدوز
كارديوميوپاتي ها
علائم الكتروكارديوگرافي
در بلوك درجه يك فاصله P-Rطولاني ميشود بيشتراز20/0 ثانيه
اين P-Rطولاني درتمام كمپلكس ها يكسان ميباشد
دربلوك نوع ونكباخ فاصله P-Rدرهركمپلكس افزايش پيدا ميكندتا يك كمپلكس QRSبلوك ميگردد
دربلوك نوع تايپ دو بصورت نامنظم بعدازهر چند كمپلكس يك كمپلكس QRSمحو ميشود و معمولا فاصلهP-Rدربقيه كمپلكس ها طولاني است
در بلوك كامل امواجP و QRS بدليل متفاوت بودن پيس ميكرشان كاملا متفاوت است
تعداد ضربانات دهليزي درحد نرمال و تعداد ضربانات بطني درحدود40 الي 50باردردقيقه مباشد
دربلوك درجه سه هيجگونه ارتباط منطقي بين P و QRS وجودندارد
دربلوك درجه يك ودو كمپلكس QRSطبيعي ولي در بلوك درجه سه ممكن است كمپلكسQRSپهن و غير طبيعي باشد
فواصل P-P R-Rدربلوك درجه سه مساوي ولي در بلوك درجه دومساوي نيست
درمان
دربلوك درجه يك هيجگونه درمان اورژانسي نياز نيست وفقط بايد كنترل ريتم صورت گيردو علت ضمينه ايي ايجاد ان بررسي گردد
دربلوك نوع ونكباخ نيز معمولا درما ن خاصي صورت نمگيرد و فقط كنترل ريتم واماده بودن دارو و پيس ميكر توصييه ميگردد
دربلوك نوع تايپ دو بعلت كاهش ضربانات بطني ودرنهايت كاهش برون ده قلبي درمان اورژانسي ميباشد وبايد از داروهاي مقلد سمپا تيك استفاده شود و وسايل گذاشتن پيس ميكر اماده باشد
دربلوك كامل (درجه سه)درمان اورژانسي است وبايداز داروهايي مانند ايزوپروتونول .متا پروتونول. اسمولول.امينوفيلين.ادرنالين استفاده نمود و در اولين فرصت براي بيمار پيس ميكرمصنوعي گذاشت
انقباضات زودرس بطني PVC
اتيولوژي
ايديوپاتيك كه معمولا منشاء ان غير قلبي است مانند استرس .ترس.هيجان. مواد وغذاهاي محرك مثل كافيين.نيكوتين
انفاركتوس قلبي
نارسايي قلبي
هيپوكسي
كارديوميوپاتي
هيپرتروفي بطني
مسموميت باديژيتال
علائم الكتروكارديوگرافي
عدم وجود موج P
پهن وغيرطبيعي بودن كمپلكس QRS
مكث جبراني compensatory pause (CP)
جهت موج T و STبرخلاف كمپلكسًQRSميباشد
بسته به اينكه كانون نابجا دربطن راست باشد يا چپ شكل PVCفرق ميكند
PVCهاي كه احتياج به درمان اورژانسي دارند
1. PVCهاي مولتي فوكال
2. PVCهاي كه بيشترازشش بار در دقيقه باشد بخصوص بي ژميني. تري ژميني.
3. PVCهاي كه نزديك موجT باشد
4. PVCهاي بعدازانفاركتوس قلبي
درمان
تزريق ليدوكائين به ميزان 50الي100ميلي بصورت اهسته وريدي
انفوزيون ليدوكائين بين 1الي4ميلي دردقيقه
تزريق پروكائين اميد به ميزان 1ال 2ميلي گرم به اعزاء هر كيلوگرم وزن بيمار
بررسي و اصلاح علت زمينه اي ايجاد ان
اصلاح الكتروليتها بخصوص سديم و پتاسيم
اصلاح هيپوكسي و اسيدوز متابوليك
تاكي كاردي بطنيVT
اتيولوژي
درساعات اوليه بعداز انفاركتوس
هيپوكسي شديد
مسموميت دارويي و تداخل داروي
ضربات شديد به قفسه سينه
تمام عواملي كه ايجاد PVCميكند ميتواند ايجادVTكند
برق گرفتگي
انواع شوكها
علائم الكتروكارديوگرافي
هرگاه سه PVCپشت سرهم تكرار شود اصطلاحا Ran VT ميگويند
كمپلكس هاي QRS پهن و غير طبيعي است
تعداد ضربان بين 150الي200بار دردقيقه است
فواصلR-R معمولا يكسان ومنظم ميباشد
موجP و Tرويت نميشود
درصورت عدم درمان منجر به VFميگردد
درمان
تزريق ليدوكائين 50الي100ميلي وريدي
تزريق پروكائين اميد 100الي200ميلي وريدي
دادن شوك به ميزان 100الي 200ژول بصورت SINC
انجام عمليات CPCR
فلوتر و فيبريلاسيون بطني VF
اتيوتوژي
تمام عللي كه ايجاد تاكي كاردي بطني مي نمود متواند منجر به VF شود
VTدرمان نشده
شوك انافيلاكتيك
برق گرفتگي
پديده R&T
علائم الكترو كارديوگرافي
ايجاد انقباضات ناقص بطني كه بصورت زيگزا (7و8)تكرار ميگردد
سرعت اين ضربانات حدود 250الي 500بار در دقيقه ميباشد
درفلوتر اين ضربانات منظم ودر فيبريلاسيون نامنظم ميباشد
هيجگونه موج كاملي وجود ندارد وفقط لرزش بطنياست
برون ده قلبي زير20/0 ميباشد ونبض محيطي حس نمشود
درمان
دادن شوك به ميزان 360الي 400ژول بصورتDC SHOCK
انجام عمليات CPCRبصورت پيشرفته
تزريق داروهاي ضد اريتمي مانند ليدوكائين.پروكائين اميد.بريتيليوم.
تزريق اپي نفرين براي ايجاد تحريك قلبي
اسيستول بطني A systole
اتيولوژي
بدنبال فلوتر و فيبريلاسيون درمان نشده
بدنبال بلوك و ارست طولاني گره سينوسي دهليزي
بدنبال ارست تنفسي
پارگي عضله قلب
صدمات شديد مغزي و قفسه سينه
غرق شدن دراب و خفگي
علائم الكتروكارديوگرافي
وجود يك خط صاف كه ممكن است هرچند لحضه اي يك بار يك موج كوچك نمايان شود
هيجگونه نبض مركزي لمس و صداي قلب شنيده نمشود
بيمار سيانوز وعلائم هيپوكسي دارد
درمان
انجام عمليات ‍CPCR
تزريق ادرنالين يك در هزاز هرپنچ دقيقه يكبار
تزريق كلسيم و اتروپين
تزريق بيكربنات درصورت هيپوكسي
عدم استفاده ازشوك
ادامه CPCR حداقل بمدت 15الي20دقيقه